توزیع اجزای باران به تاج‌بارش، ساقاب و باران‌ربایی در درختان انار و اهمیت آن در مطالعات اکوهیدرولوژی

محاسبه‌ی مقادیر توزیع اجزای بارندگی در هنگام برخورد با تاج‌پوشش درختان به سه قسمت تاج‌بارش، ساقاب و باران‌ربایی از مباحث نوین در مطالعات اکوهیدرولوژی و منابع آب به‌شمار می‌آید. هدف از این پژوهش، محاسبه تاج‌بارش، ساقاب و باران‌ربایی درختان انار شش ساله (فاصله کاشت 3×2.5 متر) رقم ملس ترش ساوه، در شهرستان ساوه با اقلیم ‌خشک از دی ماه 1393 لغایت دی ماه 1394 بود. برای اندازه‌گیری مقدار باران، از 10 باران‌سنج و برای اندازه‌گیری تاج‌بارش 50 باران‌سنج (در یک قطعه‌نمونه 500 متر مربعی) استفاده شد و متوسط ساقاب 9 درخت به‌عنوان متوسط ساقاب درختان در نظر گرفته شد. در این مطالعه 46 رخداد بارندگی با مقدار تجمعی 159.1 میلی‌متر اندازه‌گیری شد که بیشترین، کمترین و متوسط بارندگی به ترتیب 11.8، 0.5 و 3.5 میلی‌متر ثبت شد. در کل دوره‌ی پژوهش، سهم هر یک از مقادیر تاج‌بارش، ساقاب و باران‌ربایی از بارش به‌ترتیب 65.4، 4.7 و 29.9 درصد بدست آمد. در دورهی برگ‌دار (1 اردییهشت تا 30 آبان) این اعداد به ترتیب 62.1، 2.9 و 35.0 درصد و در دوره‌ی بی‌برگی به ترتیب 67.5، 5.8 و 26.7 درصد حاصل شدند. در کلیه‌ی سنجه‌های زمانی مورد بررسی، بهترین رابطه‌ی برازش داده شده بین مقدار باران و درصد نسبی تاجبارش: لگاریتمی مثبت، درصد نسبی ساقاب: چندجمله‌ای مثبت و درصد نسبی باران‌ربایی: توانی منفی مشاهده شد. از آن‌جایی که در اقالیم خشک و نیمه‌خشک، اصلی‌ترین و اقتصادی‌ترین راه تامین آب مورد نیاز گیاهان، باران است، بنابراین لازم است بیش‌ترین بهرهوری ممکن را از آب باران داشته باشیم.