|
|
تاثیر خشکسالی بر کیفیت آبهای زیرزمینی دشت هشتگرد از دیدگاه آبیاری
|
|
|
|
|
نویسنده
|
نیکبخت جعفر ,مرادی امید
|
منبع
|
تحقيقات منابع آب ايران - 1397 - دوره : 14 - شماره : 4 - صفحه:120 -131
|
چکیده
|
در پژوهش حاضر تاثیر خشکسالی بر کیفیت آب زیرزمینی از دیدگاه آبیاری در آبخوان دشت هشتگرد بررسی شد. ابتدا با استفاده از مقادیر بارش 6 ایستگاه هواشناسی دشت هشتگرد و روش پلیگونبندی تیسن، متوسط مجموع ماهانه بارندگی دشت برای دوره 30 سال (1364 تا 1394) محاسبه شد. متوسط ماهانه سطح آب زیرزمینی، بر اساس اطلاعات 8 چاهک مشاهدهای و روش پلیگونبندی تیسن، برای دوره 23 سال (1370 تا 1393) محاسبه شد. سپس خشکسالی آب و هوایی، با شاخص spi و خشکسالی آب زیرزمینی با شاخص gri محاسبه شد. بر اساس نتایج، طولانیترین دوره خشکسالی آب و هوایی با دوام 2 ساله، قدرت، شدت و متوسط بارش 2.73=spisum، 1.365=spiavg و 157.70 میلیمتر (به ترتیب) در سالهای آبی 1377 تا 1378 بود. شدیدترین خشکسالی آب زیرزمینی در 4 سال آبی 1389 تا 1393، با قدرت 6.10=grisum، شدت 1.53=griavg و متوسط سالانه سطح آب زیرزمینی 1180.26 متر بود. در دوره زمانی 12 ماه، بین سطح آب زیرزمینی و بارش، همبستگی معنیدار با 11 ماه تاخیر وجود داشت. در خردادماه سال آبی 1392-1393 با شرایط خشکسالی بسیار شدید، کیفیت آب 16 درصد از سطح آبخوان برای آبیاری مناسب و 84 درصد نامناسب بود در حالی که در آذرماه همان سال آبی 100 درصد سطح آبخوان دارای کیفیت نامناسب بود. بر اساس شاخص lsi، در کلیه سالهای مورد بررسی و در هر دو مقطع زمانی خرداد و آذرماه، آب 100 درصد سطح آبخوان دشت هشتگرد دارای پتانسیل تشکیل رسوبات کربنات کلسیم بود.
|
کلیدواژه
|
خشکسالی، شاخص بارش استاندارد spi، شاخص منبع آب زیرزمینی gri، همبستگی پیرسون، نمودار ویل کاکس، شاخص اشباع لانژیلر
|
آدرس
|
دانشگاه زنجان, گروه مهندسی آب, ایران, دانشگاه زنجان, ایران
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Effect of Drought on Hashtgerd Plain Groundwater Quality Considering Irrigation Use
|
|
|
Authors
|
Nikbakht Jaefar ,Moradi Omid
|
Abstract
|
In this research, impact of drought on groundwater quality investigated on irrigation usage in Hashtgerd plain aquifer. First, using Thiessenpolygon method and precipitation values of 6 weather stations in Hashtgerd plain, total average monthly rainfall for a period of 30 years (19852015) was calculated. Average monthly of groundwater levels for a period of 23 years (19912014) were calculated using 8 observation wells data and Thiessenpolygon method. Climatological drought calculated by SPI and groundwater drought calculated by GRI. Based on results, the longest climatological drought with durability of 2 years, severity 2.73 (SPIsum), density 1.365 (SPIavg) and total average monthly rainfall 157.70 mm were in the water years 19981999. The most severe groundwater drought was in the water years 20102014 (4 years durability) with severity 6.10 (GRIsum), density 1.53 (GRIavg) and groundwater average monthly level 1180.26m. On 12 months period, correlation between groundwater levels and rainfall amounts were significant with timelag of 11 months. In June of water year 20132014 with extreme drought condition, water quality of 16% aquifer area was appropriate to use plants irrigating but 84% was inappropriate while in December, 100% aquifer area was inappropriate as irrigation water quality. Based on LSI, in June and December of all studied years, water quality of 100% Hashtgerd plain aquifer area, it was possible to formation of calcium carbonate sediments.
|
Keywords
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|