ارزیابی سیستم حکمرانی آب در فرایند حفاظت از منابع آب زیرزمینی ایران
|
|
|
|
|
نویسنده
|
میرنظامی جلال الدین ,باقری علی
|
منبع
|
تحقيقات منابع آب ايران - 1396 - دوره : 13 - شماره : 2 - صفحه:32 -55
|
|
|
چکیده
|
بدون شک، حفاظت از منابع آب زیرزمینی فرایندی است پرتنش، و بیشتر از آنکه یک اقدام فنی به حساب بیاید، نیازمند درگیر شدن با ابعاد اجتماعی و سیاسی است. به همین دلیل، وضعیت مطلوب حکمرانی آب میتواند فراهم بودن شرایط برای موفقیت در اجرای فرایند حفاظت از منابع آب زیرزمینی را رقم زند، زیرا سیستم حکمرانی بیانگر ساختار تنظیمکننده فرایندهای مدیریتی همچون حفاظت از منابع آب است. به همین منظور در این مقاله سعی گردید تا با بهرهگیری از تئوری تعاملات بسترمند (contextual interaction theory) چارچوبی برای ارزیابی حکمرانی برای این فرایند ارائه شود و علل و عوامل ساختاری شکست سیاست حفاظت از منابع آب زیرزمینی در کشور به روش کیفی مورد تحلیل و بحث قرار گیرد. در این چارچوب، به ارزیابی پنج مولفه سیستم حکمرانی، یعنی سطوح و مقیاسها، بازیگران و شبکهها، نگرش به مساله و اهداف غایی، استراتژیها و ابزار، و نهایتاً منابع (مالی، انسانی و ...)، از منظر دو معیار کلی گستره و انسجام خواهیم پرداخت. نتایج ارزیابی نشان میدهد که نه تنها سیستم حکمرانی از عدم جامعیت و توسعهیافتگی (گستره) در تمامی مولفههای پنجگانه حکمرانی رنج میبرد، بلکه از منظر همبستگی و هماهنگی (انسجام) نیز در تمام پنج مولفه شرایط نامطلوبی برقرار است. این وضعیت بدین مفهوم است که حکمرانی فعلی آب برای حمایت از اجرایی شدن سیاست حفاظت، ظرفیت مناسبی ندارد و در نتیجه هدفگیری اصلی برای تقویت پایداری در منابع آب زیرزمینی باید اصلاح و بهبود ساختار حکمرانی باشد.
|
کلیدواژه
|
ارزیابی حکمرانی، سیستم منابع آب زیرزمینی، حفاظت، اجرای سیاست، ایران
|
آدرس
|
دانشگاه تربیت مدرس, ایران, دانشگاه تربیت مدرس, گروه مهندسی منابع آب, ایران
|
پست الکترونیکی
|
ali.bagheri@modares.ac.ir
|
|
|
|
|