بررسی علل و شیوع مسمومیت با دیگوکسین در بیماران قلبی بستری در بیمارستان فیروزگر تهران در طی سال‌های 1394- 1390

زمینه و هدف : داروی دیگوکسین به وفور برای بیماران قلبی تجویز می شود و اوردوز اتفاقی بویژه در صورت بروز نارسایی کلیوی یا در نتیجه تداخلات داروی در این بیماران بصورت شایع رخ میدهد. هدف از این مطالعه، بررسی رابطۀ سطح سرمی دیگوکسین با علائم مسمومیت، تعیین نقش فاکتورهای مداخله کننده مانند بیماری های زمینه ای، اختلالات الکترولیتی و متابولیک در رابطه با بروز مسمومیت و تعیین شیوع علائم قلبی و غیر قلبیِ مسمومیتِ مزمن با دیگوکسین در بیماران قلبی دریافت کنندۀ دیگوکسین بوده است.روش بررسی: مطالعه از نوع موردی (cross sectional) است که بر روی 531 بیمار مصرف کنندۀ دیگوکسین که در بیمارستان بستری بوده اند، انجام گرفته است. اطلاعات بیمار، شامل علائم قلبی و غیر قلبی و یافته های آزمایشگاهی، به ویژه سطح سرمی دیگوگسین، از پروندۀ بالینی بیماران استخراج و آنالیز آماری شد.یافته ها: شیوع مسمومیت با دیگوکسین در بیماران دریافت کنندۀ این دارو تقریباً 10 درصد بود. از مجموع 52 بیمار مسمومیت با دیگوکسین، پنجاه مورد (96%) مربوط به مسمومیت مزمن غیرعمدی در جریان مصرف دارو می شد و تنها دو مورد مریوط به مسمومیت حاد ناشی از اقدام به خودکشی می شد. 60% بیماران را زنان تشکیل می دادند و میانگین سنی بیماران 78 ± 11 سال بود. میانگین سطح سرمی دیگوکسین برای مردانng/ml 2.81 ± 0.13 و برای زنانng/ml 2.94 ± 0.07 بود. همچنین تفاوت معنی داری بین میانگین سطح سرمی افراد بالای 65 و کمتر از 65 سال وجود داشت (به ترتیب 3.28 ± 0.14 ng/ml و 2.66 ± 0.09 ng/ml). در 62% بیماران، آنزیم های عملکرد کلیوی افزایش یافته بود. تشدید بیماری کلیوی زمینه ای یا بروز نارسایی حاد کلیوی مهم ترین عامل مستعد کنندۀ مسمومیت با دیگوکسین بود.بحث و نتیجه گیری: سن بالا و بیماری زمینه ای کلیوی یا بروز نارسایی حاد کلیه از مهم ترین علل پیشگویی کننده در احتمال بروز مسمومیت در پی مصرف داروی دیگوگسین در بیماران تحت درمان با این دارو است. سن بالای 65 سال خطر مسمومیت را دو تا سه برابر افزایش می دهد.