بازه زمانی مجاز برای بهبود آسیبهای جنایی در فقه و قانون مجازات اسلامی: از مدت گرایی تا مرجعیت سازمان پزشکی قانونی

مقدمه: در فقه امامیه و قانون مجازات اسلامی بهبود برخی آسیب ها موجب کاهش بخشی از دیه آنها دانسته شده است. با این وجود، به روشنی مشخص نشده که تحقق بهبود تا چه زمانی می تواند چنین تاثیری بر میزان دیه داشته باشد. عدم تعیین زمان خاص برای این امر، سپری‌شدن یک سال از جنایت و گذشت زمان متعارف سه انگاره قابل طرح در این زمینه به شمار می رود. اما به نظر می رسد هر سه انگاره فوق دچار اشکالاتی است که ارایه دیدگاهی استوار و مبتنی بر مبانی فقه امامیه و سیستم قضایی کشور را ضرورت می بخشد. در این مطالعه، متون اصلی فقه امامیه، با رویکردی توصیفی و تحلیلی مورد بررسی قرار گرفت.نتیجه‌گیری: در مساله تعیین بازه زمانی مجاز برای تحقق بهبود به‌جای تاکید و تمرکز بر لزوم تعیین مدت مشخص برای تحقق بهبود، بایستی با محوریت‌بخشی به نظریه کارشناسی در خصوص تحقق یا عدم تحقق بهبود و نیز مدت‌زمان تحقق آن تصمیم گیری شود. این دیدگاه علاوه بر این که در نظام قضایی کنونی ایران قابل اجراتر و کاراتر است، متکی بر برخی گزاره های فقهی استوارتر است. بر این اساس، در این مطالعه با تفکیک سه حالت عدم تشخیص بهبود ، تشخیص عدم بهبود و تشخیص بهبود ، حکم مخصوص هر یک از این حالات با محوریت بخشی به سازمان پزشکی قانونی به‌طور مستقل و تفصیلی بیان می شود.

Permissible Time Range for Recovery of Criminal Damages in Jurisprudence and Islamic Penal Code: From the Periodicity to the Authority of the Legal Medicine Organization

Introduction: In Imami jurisprudence and the Islamic Penal Code, the recovery of some injuries has been considered to reduce a part of their atonement. However, it is not clear how long the realization of recovery can have such an effect on the amount of atonement. Lack of determination of specific time for this, the passage of one year from the crime, and passage of usual time are the three paradigms that can be considered in this regard. However, it seems that all the above three paradigms have some drawbacks that make it necessary to present a solid and based view of the principles of Imami jurisprudence and the judicial system of the country. In this study, the main texts of Imami jurisprudence were investigated by descriptive and analytical approach.Conclusion: In determining the permissible time range for recovery instead of emphasizing and focusing on the need to determine a specific period for recovery, it should be decided by focusing on the expert opinion on the realization or nonrealization of recovery and also the time of its realization. This view, in addition to being more efficient and effective in the current Iranian judicial system, is more stable according to some jurisprudential propositions. Accordingly, in this study, by separating the three modes of nondiagnosis of recovery , diagnosis of nonrecovery and diagnosis of recovery , the special sentence of each of these cases is expressed independently and in detail by focusing on the Legal Medicine Organization.