مقایسه آناتومی چوب های ملج، اوجا، آزاد و داغداغان به منظور شناسایی آنها از یکدیگر

در این پژوهش ویژگی های آناتومی و بیومتری چوب چهار گونه ملج (ulmus glabra)، اوجا (ulmus carpinifolia)، آزاد (zelkova carpinifolia ) و داغداغان celtis australis)) متعلق به خانواده ulmaceae که به لحاظ ویژگی های آناتومی خیلی به یکدیگر شبیه هستند و کم و بیش در ابنیه باستانی به‌کار گرفته شده اند بررسی شد، در نتیجه شناسایی چوب آنها از یکدیگر دارای اهمیت می باشد. در میان این 4 گونه، داغداغان به آزاد و اوجا به ملج شباهت بیشتری دارد. به طوری که سلول‌های اشعه های چوبی دو گونه آزاد و داغداغان یک اندازه نبوده و اتفاقاً در همین سلول های بزرگ‌تر کریستال مشاهده می شود، ولی سلول‌های اشعه چوبی اوجا و ملج تا حدوی هم اندازه و فاقد کریستال هستند. تفاوت دو گونه اوجا و ملج را می توان در شکل ظاهری و فراوانی اشعه چوبی دانست. به‌نحوی که ظاهر اشعه چوبی اوجا در بُرش مماسی به سبب بزرگ بودن تک تک سلول های پارانشیم اشعه، قطور و کم ارتفاع به نظر می رسد، در حالی که سلول های اشعه چوبی در گونه ملج نسبت به اوجا کوچک‌تر و درنتیجه از ظاهر باریک و بلند برخوردار می باشد. ضمناً تعداد اشعه در هر میلی متر در بُرش عرضی گونه اوجا 8-6 عدد، ولی در گونه ملج 5-4 عدد می باشد. در بُرش مماسی سلول های حاشیه ی اشعه ی چوبی دو گونه آزاد و داغداغان بزرگ‌تر از سلول های داخلی تر می باشد. سلول های بزرگ حاشیه اشعه چوبی گونه داغداغان علاوه بر اینکه به صورت انفرادی حضور دارند، به صورت پشت سر هم و پیوسته نیز مشاهده می شوند که حالت اخیر به ندرت در چوب گونه آزاد مشاهده می شود. همچنین رنگ محلول پخت(آب + گلیسیرین) نمونه های چوبی(2×2 سانتی متر) که به منظور نرم کردن بافت چوب به کار می رود در گونه آزاد به زرد طلایی تغییر رنگ داده در حالی که در سایر نمونه های چوبی به خاکستری تغییر رنگ می دهند.