اعتبار‌یابی و ویژگی‌های روان‌سنجی نسخه‌ فارسی مقیاس کنترل روان‌شناختی والدینی

مقدمه‌: والدین نخستین عوامل اجتماعی شدن کودکان و نوجوانان هستند، همچنان رصدِ حساس‌گونه‌ نقشِ انکارناشدنی قلمرو مطالعاتی والدگری، در بین اولویت‌های تحقیقانی محققان مختلف، از موقعیت ویژه‌ای برخوردار است. در این میان، از بین راهبردهای والدگری متفاوت، کنترلِ روان‌شناختی والدینی به طرزی ویژه، مورد توجه بوده است؛ بنابراین این پژوهش با هدف تحلیل روان‌سنجی نسخه‌ فارسی مقیاس کنترل‌گری روان‌شناختی والدین انجام شد.روش: در این پژوهش پیمایشی توصیفی، 300 نوجوان که با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند به مقیاس کنترل‌گری روان‌شناختی والدینی (ژو، دو و پان، 2023م)، مقیاس والدگری توانمندساز (جک، سان، لوتون، چین و واترز، 2018م) و نسخه‌ کوتاه پرسش‌نامه نظم ‌بخشی شناختی هیجان (گارنفسکی و کرایج، 2006م)، پاسخ دادند. در پژوهش ژو و همکاران (2023م) نتایج روش‌های آماری تحلیل اکتشافی و تاییدی در نمونه‌های مستقلی از نوجوانان، از ساختاری مشتمل بر 3 وجه القای ارتباطی، کنترل روان‌شناختی خشن و شرم ناشی از مقایسه‌ اجتماعی، به طور تجربی، حمایت کردند.نتایج: نتایج تحلیل عاملی تاییدی نشان داد، مقیاس کنترل روان‌شناختی والدینی با ساختاری مشتمل بر سه عاملِ القای ارتباطی، کنترل روان‌شناختی خشن و شرم ناشی از مقایسه اجتماعی، از روایی عاملی خوبی برخوردار بود. علاوه بر این، نتایج مربوط به همبستگی بین ابعاد کنترل روان‌شناختی والدینی با والدگری توانمندساز و راهبردهای انطباقی/ناانطباقی نظم‌بخشی شناختی هیجان در نوجوانان، از روایی همگرای نسخه فارسی مقیاس کنترل‌گری روان‌شناختی والدینی، حمایت کرد. ضرایب همسانی درونی زیرمقیاس‌های القای ارتباطی، کنترل روان‌شناختی خشن و شرم ناشی از مقایسه‌ اجتماعی به ترتیب برابر با 0.88، 0.80 و 0.77 به دست آمد.بحث و نتیجه‌‏گیری: در مجموع، نتایج مربوط به روایی‌یابی نسخه‌ فارسی مقیاس کنترل‌گری روان‌شناختی والدینی، شواهد مضاعفی را در حمایت از ماهیت چندبُعدی کنترل روان‌شناختی والدینی و مفهوم‌پردازی‌های وابسته به فرهنگِ زیرطبقات آن، فراهم آورد.

validation and psychometric properties of the farsi version of the parental psychological control scale

introduction: parents are the primary agents of socialization for children and adolescents. the significant role of parenting in this process has garnered considerable attention among researchers, making it a key area of study. among the various parenting strategies, parental psychological control has attracted particular interest. consequently, this study aims to psychometrically analyze the persian version of the parental psychological control scale. method:  this descriptive survey study involved 300 adolescents who were selected using a convenience sampling method. participants responded to the parental psychological control scale (zhou, du, pan, 2023), the empowering parenting scale (jack, sun, luton, chin, waters, 2018), and the short version of the cognitive emotion regulation questionnaire (garnofsky kraij, 2006). the study conducted by zhou et al. (2023) utilized exploratory and confirmatory statistical methods on independent samples of adolescents, which empirically supported a structure comprising three aspects: communicative induction, harsh psychological control, and shame resulting from social comparison.results: the results of the confirmatory factor analysis indicated that the parental psychological control scale, which comprises three factors—communicative induction, harsh psychological control, and shame stemming from social comparison—demonstrated good factor validity. furthermore, the correlations between the dimensions of parental psychological control and empowering parenting, as well as adaptive and maladaptive cognitive emotion regulation strategies in adolescents, supported the convergent validity of the persian version of the parental psychological control scale. the internal consistency coefficients for the subscales of communicative induction, harsh psychological control, and social comparison shame were 0.88, 0.80, and 0.77, respectively.discussion and conclusion: overall, the validation of the persian version of the parental psychological control scale provided further evidence supporting the multidimensional nature of parental psychological control and the culturally dependent conceptualizations of its subscales.