نقش عوامل مادرانه در شکل‌گیری مشکلات رفتاری کودکان: تلویحاتی در فرزند‌پروری

مقدمه: هدف پژوهش بررسی نقش عوامل مادرانه (دلبستگی مادر، تنیدگی والدینی، ذهن‌آگاهی مادر، کیفیت مراقبت مادرانه و رفتار‌های فرزند‌پروری) در شکل‌گیری مشکلات رفتاری کودکان بود.روش: پژوهش از نوع مطالعات توصیفی و در چارچوب یک طرح همبستگی انجام گرفت. نمونه را 290 نفر از مادران کودکان 3 تا 6 ساله شهر جیرفت تشکیل می‌دهند که به شیوه‌نمونه‌گیری خوشه‌‌ای انتخاب شدند. مادران، مجموعه‌ای از پرسشنامه‌ها شامل مقیاس کیفیت مراقبت مادرانه، مقیاس فرزند‌‌پروری، مقیاس تنیدگی والدینی - فرم کوتاه، مقیاس دلبستگی بزرگسالان کولینز و رید، مقیاس‌های رفتاری پیش‌دبستانی و مهد‌کودک و پرسشنامه پنج‌وجهی ذهن‌آگاهی را تکمیل کردند. به منظور ارزیابی روابط بین متغیر‌ها در الگوی پیشنهادی، از مدل‌یابی معادلات ساختاری استفاده شد.نتایج:یافته‌های مطالعه نشان داد مدل نهایی پس از حذف مسیر غیر‌معنی‌دار شیوه‌های فرزند‌پروری به مشکلات رفتاری کودک، از برازش خوبی برخوردار بود و در مجموع، عوامل مادرانه توانست 51 درصد واریانس مشکلات رفتاری کودک را تبیین کند. یافته‌ها نشان داد دلبستگی مادرانه به صورت مستقیم بر ذهن‌آگاهی مادر، تنیدگی والدینی و شیوه‌های فرزند‌پروری اثر می‌گذارد و به صورت غیر‌مستقیم و از طریق تنیدگی والدینی و کیفیت مراقبت مادرانه بر مشکلات رفتاری کودک تاثیر می‌گذارد. یافته‌ها نشان داد ذهن‌آگاهی به صورت مستقیم بر تنیدگی والدینی، شیوه‌های فرزند‌پروری و کیفیت مراقبت مادرانه تاثیر می‌گذارد و با واسطه‌گری کیفیت مراقبت مادرانه و تنیدگی والدینی بر مشکلات رفتاری کودک اثر می‌گذارد. همچنین، تنیدگی والدینی هم به صورت مستقیم، و هم به صورت غیر‌مستقیم از طریق اثر بر کیفیت مراقبت مادرانه، بر مشکلات رفتاری کودک اثر می‌گذارد.بحث و نتیجه‌گیری: نتایج از نقش مهم ویژگی‌های مادر در شکل‌گیری مشکلات رفتاری کودک حمایت کرد. مضامین کاربردی نتایج الگوی نهایی در آموزش‌های فرزند‌‌پروری، به تفضیل مورد بحث قرار گرفت.

The role of maternal factors in the development of children’s behavioral problems: implications in parenting

Introduction: The aim of the study was to investigate the role of maternal factors (attachment, parenting stress, maternal caregiving quality and parenting practices) in the development of behavioral problems in children.Methods: The study was the type of descriptive research and conducted in the framework of a correlation design. The sample was consisted of 290 mothers of children 3 to 6 years old in Jiroft city that were selected through cluster sampling. Mothers completed a set of questionnaires containing Five Fact Mindfulness questionere (FFMQ), State Adult Attachment Scale (SAAS), preschool kindergarten behavior Scales, Maternal Caregiving Quality Scale (MCQS), Parenting Scale (PS) and Parenting Stress Index-Short Form (PSI-SF). In order to evaluate the relationships between variables in the proposed model, structural equation modeling was used. Results: The results indicated that the final model has a good fit after eliminating nonsignificant pathway of parenting practices to the child’s behavioral problems. Thus, maternal factors could explain 51% of the variance of child behavioral problems.Conclusion: The results support the role of maternal factors in the development of children’s behavioral problems. The implications of findings of final model in parenting training discussed in detail