اثربخشی شیوه درمان مواجهه‌ای واقعیت‌مجازی بر کاهش اضطراب در افراد مبتلا به هراس از پرواز

مقدمه: اخیرا رویکرد نوآورانه‌ای جهت درمان هراس از پرواز به وسیله واقعیت مجازی به وجود آمده است. هراس از پرواز عموما بدون معالجه درمان نمی‌شود و اضطراب یک جزء کلیدی در آن می‌باشد. این در حالی است که حدود 10 تا 25 درصد افراد هنگام پرواز دچار اضطراب می‌شوند که نتیجه‌ی آن اجتناب از پرواز است. هدف پژوهش حاضر بررسی اثر بخشی شیوه درمانی واقعیت‌مجازی بر کاهش اضطراب در افراد مبتلا به هراس از پرواز بود.روش: روش پژوهش تجربی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه شاهد بود. جامعه آماری را 40 فرد مبتلا به هراس از پرواز مراجعه‌کننده از مراکز مشاوره و فرودگاه‌های شهر تهران به پژوهشگاه هوا‌فضای تهران تشکیل می‌دادند که از بین آنها 20 نفر که ملاک‌های لازم را داشتند به طور تصادفی به دو گروه آزمایش (9 زن و یک مرد ) و شاهد (10 زن) تقسیم شدند. گروه آزمایش در 10 جلسه 20 دقیقه‌ای در طول 5 هفته بطور انفرادی تحت درمان قرارگرفتند و پرسشنامه هراس از پرواز در قبل و بعد از مداخله روی دو گروه اجرا شد. داده‌های بدست آمده با استفاده از روشهای نان پارامتری منویتنی و فریدمن تحلیل شدند.نتایج: پرسشنامه هراس از پرواز شامل چهار زیر مقیاس اضطراب مداوم، اضطراب در موقعیت خاص، اضطراب شکل ترکیبی و اضطراب مقطعی بود. نتایج تحلیل نان پارامتری نشان داد تفاوت میانگین زیرمقیاس‌های اضطراب بین دوگروه آزمایش و شاهد و تفاوت میانگین زیرمقیاس‌های اضطراب در سه دوره پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری اثر معنادار داشته است (0.05>p).بحث و نتیجه‌گیری: شواهد بدست آمده در این پژوهش حاکی از آن است که واقعیت مجازی در کاهش اضطراب افراد مبتلا به هراس از پرواز موثر است. پس لازم است به عنوان یک شیوه درمانی جدید توسعه یابد چون تاثیر سودمند، پایا و موثری، در زمان کوتاه بر کاهش اضطراب داشته است.