واکاوی راهبردهای سلبی سلفیه در تصحیح مکتب اثبات صفات
|
|
|
|
|
نویسنده
|
ایماندار حمید ,زرنوشه فراهانی حسن
|
منبع
|
انديشه نوين ديني - 1395 - دوره : 12 - شماره : 46 - صفحه:27 -44
|
چکیده
|
استقصای همه جانبه راهبردهای سلبی سلفیه در تصحیح مکتب اثبات صفات می تواند یکی از محورهای نقد منصفانه این مکتب باشد. تلاش اتباع جریان سلفی گری در تایید مکتب اثبات، ذیل راهبردهای سلبی ایشان بر سه محور اساسی بنا شده است: 1. انکار یا توجیه تاویلات پرشمار منقول از ائمه سلف؛ 2. تشریح ادله امتناع تاویل صفات الهی؛ 3. مخدوش نمودن اصول مکاتب دیگر در تفسیر صفات. سلفیه در جهت توجیه تاویلات سلف، به راهبردهای متعددی، همچون تقیید صفات ظاهری به قرائن لفظی و معنوی، تشکیک در مراد جدی آیات، ترجیح بلامرجح روایات مثبِت تاویل و اقناع مخاطب به محظوریت برخی تاویلات دست یازیده اند. به علاوه با استناد به اصولی نااستوار و خدشه پذیر، از قبیل عدم جواز تاخیر بیان از وقت حاجت، مقبول نبودن تکلیف امت به فهم تکلف آمیز صفات و توافر نصوص روایی موید ظاهرگروی، به تبیین ادله امتناع اجرای مکتب تاویل پرداخته اند. در نهایت می توان گفت راهبرد سلبی سلفیه در نقد مکاتب مخالف نیز نارسایی ها و اشکالاتی مبنایی دارد؛ ازجمله استعمال مغالطات واضح و مکرر در استدلالات، معرفی مغرضانه و هدفمند مکاتب دیگر در جهت بزرگ نمایی مفاسد مترتب بر آنها، مناقشه در پاره ای جزئیات غیر ضروری تحت عنوان لزوم تهذیب عقیده توحیدی، ظاهرگروی افراطی در تفسیر صفات، تعامل شعارگونه، جزم اندیشانه و گاه متعصبانه با اصول و غایات مکتب اثبات صفات و افتادن در ورطه توجیهات بی نتیجه و تکلف آمیز.
|
کلیدواژه
|
سلفیه، اثبات صفات، تاویل، معتزله، اشاعره، راهبردهای سلبی
|
آدرس
|
دانشگاه فردوسی مشهد, ایران, دانشگاه فردوسی مشهد, ایران
|
پست الکترونیکی
|
zafar114211@gmail.com
|
|
|
|
|