بررسی رابطه تعدد معنایی قرآن و تعدد قرایت‌ها با پلورالیسم دینی

سطوح مختلف معنایی قرآن و ذوبطون بودن آن، امری پذیرفته‌شده در بین فریقین است. برخی ـ به خطا ـ از این ویژگی منحصر به فردِ کلام الهی، پلورالیسم و تکثر قرایت‌ها را نتیجه گرفته‌اند؛ درحالی‌که از منظر عموم مفسران و اندیشمندان، مقصود از بطون قرآن، فهم‌های طولی و ذومراتب، غیرمتعارض، روشمند، غیر متداخل در حوزه نصوص و به‌مثابه پشتوانه استناد آرای متکثر مفسران و فقیهان می‌باشد که هیچ‌گونه تلازم و پیوندی با پلورالیسم و تعدد و تکثر قرایت‌ها ندارد؛ ضمن آنکه تکثر قرایت‌ها: اولاً، به تکثر تعارض‌آمیز و متناقض، و ثانیاً، به حجیت و اعتبار بخشیدن به همه قرایت‌های دینی و فِرَق مذهبی می‌انجامد؛ امری که با اصیل‌ترین اهداف انبیا، یعنی هدایت الهی، منافات دارد و به سردرگمی و ضلالت بندگان منجر می‌گردد. بنابراین ذوبطون بودن کلام الهی با پدیده تکثر قرایت‌ها، کاملاً متعارض است و به‌هیچ‌رو مولودی به نام تکثر قرایت‌ها و پلورالیسم را در دامن خویش نمی‌پروراند.