گستره قابلیت منافقان، مشرکان و کافران در جذب رحمت الهی از منظر قرآن کریم (تاملی بر نظریه انقطاع عذاب‌های اخروی)

برخی محققان معتقدند جاودانگی عذاب‌های اخروی با رحمت خداوند سازگار نیست. ازاین‌رو، خلود نه به معنای جاودانگی بلکه به معنای مدت طولانی است. در برابر این دیدگاه این سوال مطرح می‌شود که «آیا همه افراد برای نجات قابلیت جذب رحمت الهی را دارند؟» «عدم دسترسی عقل انسان به مقدمات لازم برای تشکیل برهان و اثبات همه جزئیات قیامت»، «قابل اعتماد بودن قرآن کریم در خبر دادن از این جزئیات» و غیره نشان می‌دهند بررسی این سوال از دیدگاه قرآن کریم ضروری است. بررسی تحلیلی آیاتِ مربوط به توبه منافقان نشان می‌دهد با وجود برخورد رحیمانه خداوند با آنان، بعد از توبه همراه با مومنان خواهند بود، نه جزو مومنان. همچنین با وجود تمام بودن فاعلیت خداوند در بخشش و گستردگی رحمت الهی، خداوند در آیاتی به‌طور مطلق اعلام می‌کند که مشرکان و کافران را نمی‌بخشد. تحلیل چرایی این دو دسته از آیات حاکی از آن است که منافقان، مشرکان و کافران قابلیت لازم جهت دریافت رحمت خداوند برای تغییر ماهیت را ندارند.

the extent of hypocrites, polytheists and infidels` capability to attract divine mercy from the perspective of the holy qur'an (a reflection on the theory of cessation of the hereafter punimentsh)

some researchers believe that the eternity of the hereafter is not compatible with god’s mercy; therefore, khulud does not mean eternity, but a long time. against this view, the question is raised that do all people have the ability to absorb divine mercy for salvation? the human intellect`s lack of access to the necessary prerequisites to form an argument and prove all the details of the resurrection, the reliability of the holy quran in informing about these details etc. show that it is necessary to examine this question from the perspective of the holy quran. an analytical study of the verses related to the hypocrites’ repentance shows that despite god’s merciful treatment with them, after repentance they will be with the believers, not among the believers. also, despite god’s absolute mercy to them, god absolutely declares in verses that he does not forgive polytheists and disbelievers. the analysis of why these two groups of verses indicate that hypocrites, polytheists and unbelievers do not have the capability to receive god’s mercy to change their nature.