|
|
|
|
بررسی دیدگاه صدرالمتالهین در تبیین سازگاری علم الهی و اختیار انسان
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
غفاری قره‌باغ احمد
|
|
منبع
|
انديشه نوين ديني - 1401 - دوره : 18 - شماره : 69 - صفحه:113 -130
|
|
چکیده
|
دیدگاه‌ها در باب رابطه علم پیشین الهی و اختیار انسان، از تنوّع قابل توجّهی برخوردار است و از نفی علم پیشین از خداوند تا نفی اختیار را شامل می‌شود. غالب فیلسوفان اسلامی، با تبیین‌های مختلف، به اثبات سازگاری این دو اهتمام داشته‌اند. بنابراین مسئله این پژوهش کشف رویکرد صدرایی درخصوص این موضوع بر اساس مبانی هستی‌شناختی و جهان‌شناختی است، که پژوهش حاضر با استفاده از روش تحلیل و تطبیق و استفاده از داده‌های کتابخانهای انجام گرفته، به بررسی تحلیلی آثار صدرالمتالهین در این موضوع پرداخته است و با مقایسه فقرات مکتوب در این موضوع، به تطوّر در دیدگاه ملاصدرا تمرکز نموده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که صدرالمتالهین در آثار مختلف و برحسب مبانی هستی‌شناختی و انسان‌شناختی، به سه رویکرد متفاوت در تبیین سازگاری اختیار انسان و علم پیشین الهی دلالت نموده است. رای نهایی صدرالمتالهین، مطابق با نگرش نهایی او در مبحث وحدت شخصی وجود و تجلی‌انگاری در باب عوالم خَلقی است.
|
|
کلیدواژه
|
علم پیشین الهی، اختیار، اراده، صدرالمتالهین، تبعیّت علم از معلوم، تجلّی.
|
|
آدرس
|
موسسه حکمت و فلسفه ایران و مدرس معارف اسلامی, گروه عرفان, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
ghaffari@irip.ac.ir
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a survey of sadr al-mutu`allihin in explaining the compatibility of divine knowledge and human free will
|
|
|
|
|
Authors
|
ghaffari qarahbagh seyyed ahmad
|
|
Abstract
|
views on the relationship between divine foreknowledge and human free will have considerable diversity, ranging from the negation of prior knowledge from god to the negation of free will. most islamic philosophers, with different explanations, have tried to prove the compatibility of the two. therefore, the purpose of this research is to discover sadra’s approach to this issue based on ontological and cosmological principles. the comparison of written parts on this subject focuses on evolution in mulla sadra’s view. the research findings show that sadr almut`allihin in different works and in terms of ontological and anthropological principles, has taken three different approaches in explaining the compatibility of human free will and divine foreknowledge. the final opinion of sadr almut’allihin is in accordance with his final view on the issue of personal unity of existence and manifestation of the worlds.keywords: divine foreknowledge, will, sadr almut’allihin, knowledge correspondence to the object, manifestation.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|