واکاوی دیدگاه ابن‌عثیمین در رویت الهی

مسئله رویت خداوند در روز واپسین، در اندیشه ابن‌عثیمین از مباحث حائز اهمیت به‌شمار می‌رود. پژوهش حاضر به شیوه توصیفی و با مراجعه به منابع علمی کتابخانه‌ها و با هدف ارزیابی دیدگاه ابن‌عثیمین درباره رویت الهی سامان یافته و قصد دارد رویکرد این عالم سلفی را مورد بررسی و نقد قرار دهد. از منظر ایشان، خداوند در روز قیامت دیده می‌شود؛ منهج فکری و تفسیری او در صفات خبری، انکار مجاز، مخالفت با تاویل گرایی و دفاع از نظریه تجسیم و تشبیه، وی را به این اعتقاد رهنمون ساخته است. ایشان برای اثبات مدعای خویش به آیات 22 و 23 سوره مبارکه قیامت و آیه 103 انعام و آیه 10سوره مبارکه طه و روایات استدلال نموده است. از یافته‌های جستار مورد اشاره آن است که ادعای ابن‌عثیمین با آیات قرآن و نگرش عالمان سلفی مانند مجاهد و رشیدرضا در تعارض است و روایات رویت متواتر نبوده و با احادیث منقول در کتب فریقین همخوانی ندارد. به همین خاطر ادعای اجماع وی قابل اثبات نیست. واژگان کلیدیابن‌عثیمین، رویت خدا، تاویل‌گرایی، جسمانیت خدا و اجماع سلف.مسئله رویت خداوند در روز واپسین، در اندیشه ابن‌عثیمین از مباحث حائز اهمیت به‌شمار می‌رود. پژوهش حاضر به شیوه توصیفی و با مراجعه به منابع علمی کتابخانه‌ها و با هدف ارزیابی دیدگاه ابن‌عثیمین درباره رویت الهی سامان یافته و قصد دارد رویکرد این عالم سلفی را مورد بررسی و نقد قرار دهد. از منظر ایشان، خداوند در روز قیامت دیده می‌شود؛ منهج فکری و تفسیری او در صفات خبری، انکار مجاز، مخالفت با تاویل گرایی و دفاع از نظریه تجسیم و تشبیه، وی را به این اعتقاد رهنمون ساخته است. ایشان برای اثبات مدعای خویش به آیات 22 و 23 سوره مبارکه قیامت و آیه 103 انعام و آیه 10سوره مبارکه طه و روایات استدلال نموده است. از یافته‌های جستار مورد اشاره آن است که ادعای ابن‌عثیمین با آیات قرآن و نگرش عالمان سلفی مانند مجاهد و رشیدرضا در تعارض است و روایات رویت متواتر نبوده و با احادیث منقول در کتب فریقین همخوانی ندارد. به همین خاطر ادعای اجماع وی قابل اثبات نیست.

a study of ibn uthaymeen's view on divine vision

the issue of seeing god on the last day is one of the most important issues in the opinion of ibn uthaymeen. the present study is organized in a descriptive and librarybased method to evaluate ibn uthaymeen’s view on divine vision and intends to examine and critique the approach of this salafi scholar. from his point of view, god will be seen on the day of judgment; his intellectual and interpretive method in predicative attributes, rejecting metaphor, opposing hermeneutics and defense of the theory of tajsim and tashbih, have led him to this belief. in order to prove his claim, he has argued with verses 22 and 23 of surah alqiyamat and verse 103 of an’am and verse 10 of surah altaha and narrations. one of the findings of the article is that the claim of ibn uthaymeen is in conflict with the verses of the qur’an and the attitude of salafi scholars such as mujahid and rashid reza. therefore, his claim of consensus may not be provable. keywords: ibn uthaymeen, the vision of god, hermeneutics, corporeality of god and the salaf consensus.