تامّلی بر بنیادهای کلامی اندیشه‌ی سیاسی شیعه با تاکید بر آراء شیخ مفید و سید مرتضی علم‌الهدی

مساله ی این پژوهش، تاکید بر »کلام « و اصول عقائد به عنوان مبنا و شالوده اندیشه سیاسی شیعه است. مطابق این نظر، مفاهیم کلامی ای چون نبوت، امامت، غیبت و ولایت فقها، چارچوبی هستی شناسانه و معرفت شناسانه را به وجود می آورند که دلالت های سیاسی اجتماعی مخصوص به خود را اقتضا می کند. روش پژوهش حاضر، توصیفی تحلیلی و متن محور است و با رجوع به مفاهیم پایه در متون کلامی شیخ مفید و سید مرتضی علم الهدی به عنوان دو چهره ی محوری علم کلام شیعی، به استنباط اندیشه سیاسی آنان و مبانی اندیشه سیاسی شیعه می پردازد. مهمترین یافته های این پژوهش تبیین شاخصه های اساسی اندیشه سیاسی مبتنی بر کلام شیعه است که رئوس آن عبارتست از پیوند و درهم تنیدگی جوهری و ساختاری دیانت و سیاست، محوریت »تکلیف « در اندیشه و کنش سیاسی، نگاه به سیاست به عنوان بستری برای استقرار دیانت، به همین دلیل در کلام سیاسی شیعه بر لزوم وجود صفاتی چون علم و عصمت برای متولیان امر حکومت، تاکید شده است.

A Reflection of the Theological Foundations of Shiite Political Thought with ane Emphasis on Shaykh Mofid and Shaykh Mortaza Alamolhoda

The issue of this research is the emphasis on theology and the articles of faith as the basis of Shiite political thought. According to this view, theological concepts such as prophecy, Imamate, occultation and guardianship of jurists create an ontological and epistemological framework that requires its own sociopolitical implications. The method of the present study is descriptiveanalytical and textoriented; their political thought and the foundations of Shiite political thought has been inferred based on the basic concepts in the theological texts of Sheikh Mofid and Seyyed Morteza Alam alHuda as two central figures of Shiite theology. The most important findings of this study are the explanation of the basic characteristics of Shiitebased political thought, the main ones being the connection between the essential and structural tension of religion and politics, the focus of duty on political thought and action, and looking at politics as a bedrock. For the establishment of religion, for this reason, the Shiite political discourse emphasizes the need for attributes such as knowledge and infallibility for those in charge of government.Keywords: Political Theology, Sheikh Mofid, Seyed Morteza Alam alHuda, Absence, Political Thought.