>
Fa   |   Ar   |   En
   عوامل موثر در ارتقاء جایگاه سیاسی‌اجتماعی شیعیان امامی در ایران دوره سلجوقی  
   
نویسنده بارانی محمدرضا ,رضوی ابوالفضل ,نادریان هدایت
منبع پژوهش هاي تاريخي - 1396 - دوره : 9 - شماره : 2 - صفحه:51 -66
چکیده    قدرت‌گیری سلجوقیان سنی مذهب، موقعیت سیاسی‌اجتماعی شیعیان را دچار گسست کرد؛ اما پایگاه اجتماعی و توان فکری‌فرهنگی آنان را از بین نبرد. به‌تدریج که ساختار حکومت سلجوقی به سبب تلفیق با سنن ایرانی‌اسلامی در مسیر درست قرار گرفت و مهم‌تر اینکه شیعه امامیه هویت و ماهیت متفاوت خود را نشان داد، زمینه برای نفوذ آنان در جامعه و حکومت هموار شد. سلوک سیاسی و اجتماعی شیعیان امامی و بهره‌گیری موثر شیعیان از اصول اعتقادی خویش، در این جهت سهم موثر داشت. شیعیان امامی با بهره‌گیری از جایگاه نقیبان، منقبت‌خوانان، وزیران دارای نفوذ و با استفاده از اصل راهبردی تقیه در جهت حفظ و تداوم هویت گروهی خود کوشیدند و در این بستر ناسازگار با رویکرد مذهبی خود، برای پیشرفت پایگاه سیاسی و اجتماعی شیعه تلاش کردند. نتیجه این رویکرد و بهره‌گیری از این راهکارها، تقویت نفوذ شیعیان در دوره‌های پایانی فرمانروایی سلجوقیان بود که زمینه را برای اثربخشی شیعیان در دوره خوارزمشاهیان و مغولان و ایلخانان در ایران فراهم کرد. در همین راستا، مقاله حاضر با روش توصیفی تحلیلی جایگاه سیاسی‌اجتماعی شیعیان امامی را در عهد فرمانروایی سلجوقیان واکاوی و عوامل موثر در این مهم را به عنوان دوره‌ای تاثیرگذار در سیر تحول جایگاه امامیه در تاریخ ایران بررسی می‌کند.
کلیدواژه سلجوقیان، شیعیان امامی، جایگاه سیاسی‌اجتماعی، وزرات، تقیه، نقیب
آدرس دانشگاه الزهرا (س), گروه تاریخ, ایران, دانشگاه خوارزمی, گروه تاریخ, ایران, دانشگاه مذاهب اسلامی, ایران
پست الکترونیکی h.naderyan@yahoo.com
 
   Effective Factors in the Promotion of Political and Social Status of the Twelver Shiites in Iran during Seljuk Period  
   
Authors Barani Mohammadreza ,Razavi Abolfazl ,Naderyan Hadayat
  
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved