بررسی نظام مالیاتی ساسانی و اصلاحات مالی خسرو انوشیروان

نوشتار حاضر به بررسی نظام مالیاتی دوران ساسانی و یکی از مهمترین رویدادهای تاریخ اجتماعی و اقتصادی تاریخ ایران می پردازد. در نظام مالیاتی ساسانی، مالیات بر زمین و مالیات سرانه مهمترین منبع درآمدی پادشاهی را تشکیل می داد. نوسان در درآمدهای مالیاتی، نبود نظام منظم و ثابت، دشواری در مدیریت بودجه و اندوخته مالی و ستم نسبت به کشاورزان، کواد را برانگیخت تا سیاست تغییر شیوه پرداخت مالیات را اجرا نماید. این خسرو بود که این سیاست را به کار گرفت و شیوه دریافت مالیات را از مقاسمه به پیمایش تغییر داد. تغییر در شیوه پرداخت، پیوند تنگاتنگی با احیای کشاورزی، اصلاح شبکه آبیاری و وضعیت زمین های پادشاهی داشت و نسبت به شیوه کهن مزایای قابل توجهی را برای دستگاه شاهی به همراه داشت. این نوشتار بر آن است تا به تحلیل این مساله بپردازد که نظام مالیاتی پادشاهی ساسانی پیش از خسرو، از چه شیوه پرداختی بهره می برد و شیوه جدید چه مزایایی برای کشاورزان و پادشاهی داشت.

Financial Reforms

This study deals withSasanian taxation which can be considered as one of the most significant social and economical events of Iran history. In taxation of Sasanian, tax and poll tax were the most important income sources of kingdom. Some reasons such as Fluctuation in taxation incomes, lack of a regular and fixed system, difficulty in managing of budget and pressure on farmers caused Kawād to change the policy of taxpayment. In other words, the person who took this policy and changed the method of tax payment from cropshares( Moqāsama) to surveying or measurement(Misāha) was Khosrow. The new method of payment not only related to the rehabilitation of agriculture, improvement of irrigation and the situation of kingdomrsquo s lands, but also had the considerable advantages for sovereignty. The aim of this study isto compare the method of tax payment system before Khosrow's kingdom with the new one and its advantages for farmers and kingdom during Sasanian era.