>
Fa   |   Ar   |   En
   بازکاوی نقش انگلستان و کمپانی هند شرقی در جدایی افغانستان از ایرانِ دورۀ قاجار  
   
نویسنده مختاری محمد تقی ,رازنهان محمدحسن ,آهنگران امیر
منبع پژوهش هاي تاريخي - 1394 - دوره : 7 - شماره : 3 - صفحه:97 -118
چکیده    در دورۀ قاجار، افغانستان به علت سرکشی مقطعی و توام با تجاوز حکام هرات و قندهار و کابل، به دیگر نواحی خراسان وتمایل قاجار ها برای اعادۀ حاکمیت ایران در این مناطق، در کانون توجه قرار گرفت. در عرصۀ بین المللی نیز، سلطۀ انگلستان و کمپانی هندشرقی اش بر هندوستان و ترس و واهمۀ آنان از حملات افغانان دُرانی به آنجا ورقابت های استعماری با فرانسه و روسیه، سبب اهمیت یافتن این منطقه شد. انگلیسی ها در زمان فتحعلی شاه، با سیاست اعزام سفیر و انعقاد برخی قراردادها، وی را بر ضد زمان شاه دُرانی تحریک کردند؛ سپس با وعده های واهی، مانند مساعدت مالی و نظامی برای مقابله با روس ها و استرداد مناطق قفقاز، مانع از اتحاد فرانسویان با ایران و نفوذ احتمالی شان در افغانستان و هندوستان شدند. در زمان محمدشاه، ترس از نفوذ روس ها در آسیای مرکزی و افغانستان، آنان را واداشت تا با بهره گیری از سیاست ایجاد چالش و تهدید، هم حاکم هرات را علیه دولت ایران بشورانند و هم با حمله به جزایر خلیج فارس، مانع از فتح هرات و دیگر نواحی افغانستان توسط ایران شوند. در دورۀ ناصری نیز، بی درایتی ناصرالدین شاه و صدراعظم وی، آقاخان، سبب شد تا انگلیسی ها ابتدا قرار داد سال 1269ق/1852م را به ایران تحمیل کرده و سپس، با استفاده از سیاست جنگ طلبی و اشغال جنوب ایران و تحمیل عهدنامه پاریس، افغانستان را از ایران جدا کنند.
کلیدواژه ایران، افغانستان، انگلستان، کمپانی هندشرقی، شاهان قاجار، عهدنامۀپاریس
آدرس دانشگاه خوارزمی, گروه تاریخ, ایران, دانشگاه خوارزمی, گروه تاریخ, ایران, دانشگاه خوارزمی, ایران
پست الکترونیکی amir.ahangaran@yahoo.com
 
   The Role of England and East India Company for the Separation of Afghanistan from Iran during Qajar Era  
   
Authors Mokhtari Mohamad taghi ,raznahan Mohamad Hasan ,Ahangaran Amir
Abstract    During Qajar era, Afghanistan became the central of attention as a result of reasons such as temporal rebellions, the invasion of rulers of regions i.e. Herat, Qandehar and Kabol to Khorasan and also Qajar kings' tendency for restoration of sovereignty on such regions. Internationally, some factors including the domination of England and East India Company on India, England's fear for Dorani Afqan's Attacks and colonial rivalries with Russia and France had a remarkable role in the importance of Afghanistan. England succeeded in provoking Fath Ali Shah against Zaman Shah Dorani by sending ambassadors and signing the treaties. Subsequently, England prevented the alliance of Iran with France and the influence of France by invalid promises for financial and military assistances against Russia troops and restoration of Caucasus regions' control. Under Mohammed Shah's kingdom, the fear of Russia's influence on Central Asia and Afghanistan obliged England not only to provoke the rulers of Herat against Iran's government but also to attack Persian Gulf's islands preventing from Iran's conquest in Heart and other regions by utilizing the policy of threat and challenge. During Nasser Al din Shah's period, at first, England imposed the contract of 1269 A.H on Iran and then the separation of Herat by occupation of south of Iran and Paris treaty, which was as a result of incompetence of Iran's authorities.
Keywords
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved