نظریه‌ای دربارۀ جنگ و شهادت ‌طلبی به ‌مثابۀ روش اصلی در قیام سیدالشهدا(ع): سنجش شواهد تاریخی موافق

در برابر نظریه‌های ارائه ‌شده برای توضیح معقول و موجه از چرایی (علت غایی) قیام سیدالشهدا(ع)، در مقالۀ حاضر تلاش شده است با استفاده از روش استنتاج بهترین توضیح، از نظریه‌ای با صورت‌بندی زیر، برای تبیین چرایی و چگونگی قیام سیدالشهدا (ع) دفاع شود :‌امام(ع) از آغاز، با آگاهی کامل و با ارادۀ خود، روش جنگ و شهادت‌طلبی را نه به‌عنوان هدف، به‌مثابۀ روش اصلی برای رسیدن به اهداف خود انتخاب کرد و روش‌های دیگر چون تشکیل حکومت، مذاکره و صلح را روش‌های فرعی در خدمت این روش اصلی به کار گرفت. برای رسیدن به این هدف، نشان داده می‌شود که رخدادهایی چون قیام در زمان حکومت یزید، نه در زمان معاویه، رفتن امام (ع) به کوفه با وجود مخالفت بسیاری از صاحب‌نظران و آگاهی از پیمان‌شکنی کوفیان، همراه‌بردن خانواده، ادامۀ حرکت به کوفه حتی پس از، از بین رفتن احتمال موفقیت در تشکیل حکومت و رفتن امام(ع) به‌سمت کوفه با وجود اطلاع از سست‌عنصری و پیمان‌شکنی مردم کوفه، برخی از شواهد تاریخی‌اند که نظریۀ برگزیده در قیاس با نظریه‌های رقیب، توضیح به مراتب بهتر و معقول‌تری را از آ‌نها ارائه می‌دهد؛ از این رو، باور به صدق نظریۀ‌ برگزیده در قیاس با نظریه‌های رقیب، موجه و معقول است.

a theory of war and seeking martyrdom as the major means of imam al-husain’s uprising: an appraisal of confirming historical evidence

in the present study, by employing inference to the best explanation (ibe), attempts are made to formulate and defend a theory that can explain rationally and justifiably the uprising of imam al-husain (as). the suggested theory is formulated as follows: from the beginning of his movement, imam husain (as) chose to participate in war and seek martyrdom consciously and voluntarily, not as his aim, but as major means to his ends and used other means such as trying for government formation, negotiation with his enemies, and peacekeeping as the minor means to facilitate the major ones. in this study, we try to illustrate that the suggested theory, in comparison to its rivals, can explain some historical events rationally. such events include imam husain’s move to kufa despite facing significant disagreement and backlash from many people, his uprise against yazīd’s government but not muʿāwiya’s, his effort to maintain his move to kufa despite having no chance to form a government, along with his move toward kufa despite knowing that the vast majority of people in kufa are unfaithful and will renege on their promise to fight against bani umayyah. the conclusion of the study is that belief in the truth of the suggested theory is rational and justified.