نقش خاندان‌های کهن در فراز و فرود سلسله‌های ایرانی در دورة ایران باستان

پادشاهی ماد اولین حکومت آریایی بود که از اتحادیه‌ای از قبایل و طوایف آریایی و سایر اقوام محلی ساکن در منطقه تشکیل شد. این قبایل و اقوام محلی از دورة ماد اقتدارشان آغاز و به تدریج در زمان هخامنشیان، اشکانیان و ساسانیان بر تعداد، حوزة نفوذ و قدرت آنها افزوده شد. این تحولات سرانجام به ایجاد نظام خاندانی در ایران باستان انجامید. این خاندان‌ها به دلیل جایگاه معنوی و خاستگاه قبایلی و نیز به علت داشتن املاک و رعایای فراوان و لیاقت و شجاعت در فن جنگاوری و سوارکاری توانستند در طول تمام این سلسله‌ها جایگاه ممتازی در ساختار سیاسی، نظامی، اقتصادی و اجتماعی کشور به دست آورند و در تحولات مهم سیاسی سلسله‌های ایران باستان نقشی مهم بازی کنند. با توجه به نقش مهم این خاندان‌ها در تحولات گوناگون این دوره از تاریخ ایران، این مقاله به دنبال پاسخگویی به این پرسش است که آیا این خاندان‌ها در فراز و فرود سلسله‌های ایرانی نیز نقش عمده‌ای به عهده داشتند؟ برای پاسخگویی به این پرسش در مقاله تلاش شده است بااستناد به منابع موجود و‌ مروری بر آغاز و فرجام سلسله‌های ایرانی پیش از اسلام و با نقل شواهد تاریخی و با استفاده از پژوهش‌های تاریخی به تحلیل و بررسی نقش مؤثر این خاندان‌ها در فراز و فرود سلسله‌های ایرانی این دوره پرداخته شود.