مولفه‌های گفتگوی صحیح، مبتنی بر گفتگوهای قرآنی

قرآن، کتاب تربیت است و این قابلیت را دارد که براساس آن، الگوی عمل تربیتی برای هدایت جامعه طراحی و تنظیم شود. در سوره‌ها و داستان‌های قرآن گفتگوهایی بین شخصیت‌ها و افراد مختلف صورت گرفته که می‌توان براساس آنها، به طرح مولفه‌های گفتگو برای شکل‌دهی به گفتگوی تربیتی صحیح دست‌ یافت. برای این منظور، گفتگوهای قرآنی ـ شامل 132مورد ـ مورد تحلیل و بررسی تربیتی قرار گرفته‌اند. این پژوهش براساس روش تحلیلی‌ـ تفسیری و با هدف پاسخ به این پرسش که «چه مولفه‌هایی قابل استخراج از گفتگوهای قرآنی جهت به‌کارگیری در گفتگو ـ به عنوان یک روش تربیتی‌ـ هستند» صورت پذیرفته است.مولفه‌های به دست آمده برای کاربرد در ساختار گفتگوی تربیتی بدین شرح است: استفاده از ادبیات پرسشی به‌جای ادبیات خطابی، رعایت ادب جایگاهی، سخن گفتن در سطح فهم مخاطب، اعتمادسازی برای مخاطب در گفتگو، ژرفکاوی در جریان گفتگو، توجه به درخواست‌های معقول مخاطب، طلب شواهد برای مدعا، حاکمیت منطق در گفتگو، ساماندهی گفتگو در شرایط واقعی، تعمیق‌بخشی به باور مخاطب، اعطای فرصت طرح پرسش، آموزش غیرمستقیم، نیازسنجی مخاطب در گفتگو، استفاده از فن تشویق و تنبیه و به‌کارگیری قضاوت‌های پسینی