شایستگی‌های مورد نیاز مربّی برای گذار از نظریه به عمل تربیتی؛ تبیینی مبتنی بر حکمت اسلامی

هدف: یکی از مسئله‎های مورد دغدغۀ معلمّان و مربیان این است که چگونه می‎توانند در موقعیت‎های عملی، از آموخته‎های نظری خود (که معمولاً کلّی و ناوابسته به موقعیت هستند) استفاده کرده و بتوانند به درستی تشخیص دهند که به‌صورت خاص، چه باید کنند؟ در میان اندیشنمدان تعلیم و تربیت مدرن، برخی به پیش‎بینیِ یک قلمروی معرفتیِ واسطه میان نظریه‎های کلی و عمل تربیتی یا پیشنهاد مجموعه‎ای از دستورالعمل‎ها برای پیمودن این فاصله پرداخته‎اند و برخی نیز، بعضی از ویژگی‎های شخصیتی معلم را به‌عنوان عامل پل زدن میان نظریه و عمل معرفی نموده‎اند و برخی رویکردها نیز از اساس، توجه اندکی به این چالش داشته‎اند. پژوهش حاضر می‎کوشد با بررسی و تحلیل دیدگاه‎های فیلسوفان مسلمان درباره‎ی پاره‎ای حقایق انسانی مرتبط همانند انواع و مراتب علوم، فعل ارادی انسان و مقدمات آن، عقل عملی و ملکات عملی، به استخراج مهم‎ترین شایستگی‎های مورد نیاز مربی برای گذار از نظریه به عمل تربیتی بپردازد.روش تحقیق: روش استفاده شده در پژوهش، روش تحلیل محتوای کیفی است.یافته‌ها: براساس یافته‎ها، مربی علاوه بر مجموعه‎ای از شناخت‎های کلّی، نیازمند شایستگی‎هایی همانند تجربه‎ی عملی، تروّی (به‌معنای کلّی توانایی تامل و اندیشه‎ورزی در یک موقعیت عملیِ جزئی)، برخورداری از ملکات اخلاقی و حرفه‎ای مرتبط و همچنین تقواست. آنچه شکاف میان نظر تربیتی (که همیشه از جنس دانش حصولی و غالباً کلّی است) و عمل تربیتی (به‌معنای تشخیص مصداقی در موقعیت عمل) را پر می‎کند، شخصیتی برخوردار از این مجموعه شایستگی‎هاست که توانایی شناساییِ شایسته‎ترین اقدام را داراست.

necessary competencies to bridge the gap between educational theory and practice; an explanation based of islamic theosophy

teachers and educators often concern about how they can benefit from their theoretical knowledge (which is usually general and situation-independent) in practical and real situations and have a sound decision about what to do specifically? in modern educational thought, some thinkers have introduced a mediating field of knowledge or proposed practical guidelines to overcome this gap, some educators have emphasized some personal traits of the teacher, while some other have less attention to this challenge. this research tries to formulate the necessary competencies which a teacher needs to move from theory to practice by analyzing the views of muslim philosophers on some philosophical issues such as the classification and stratification of knowledge/science, human praxis and its preliminaries, practical intellect and practical characters. according to the findings, beside to some categories of general knowledge, competencies such as practical experience, tarawwi (i.e. the ability to ponder upon a particular practical situation), moral and professional characters and taqwaa (piety) are also needed in this regard. what fills the gap between educational theory (which is always conceptual and general) and educational practice (i.e. to recognize what to do in a specific situation) is a personality who has these competencies.