تبیین و نقد روش‎شناختی فرآیند تحلیل مفهومی تربیت در پژوهش «درآمدی بر فلسفه تعلیم و تربیت جمهوری اسلامی ایران»

هدف از این تحقیق، تبیین و ارزیابی روش‎شناختی فرایند تحلیل مفهومی «تربیت» در پژوهش «درآمدی بر فلسفه تعلیم و تربیت جمهوری اسلامی ایران» (باقری، 1389) است. تبیین این فرایند به روش تحلیل پس‎رونده و ارزیابی آن نیز به شیوه نقد بیرونی و درونی انجام شده است. در این راستا ابتدا تحلیل مفهومی مورد استفاده برای تعریف تربیت در این پژوهش، به لحاظ روش‎شناختی تبیین شده که به شناسایی هفت مفروض انجامیده است. سپس این فرایند و مفروضات و نتایج آن، از وجوه متعددی و  با تکیه بر پنج ملاک مورد نقد و ارزیابی واقع  شده‎اند.  اهم مواردنقد  عبارتند از: 1. بی‌توجهی به جنبه ابداعی فلسفه تربیت و وجه اعتباری مفهوم تربیت؛ 2. عدم استفاده از استدلال جدلی در پردازش مفهوم تربیت؛ 3. عدم اشاره به مبانی ناظر به بیان واقعیات و حقایق فطری زندگی انسان در تعریف تربیت؛ 4. ملاحظه نکردن نیازها و جنبه‌های اجتماعی زندگی انسان در تعریف تربیت؛ 5. ملتزم نبودن به ملاک‎های اعتباربخشی به مفاهیم تربیتی؛ 6. بی‌توجهی به بسیاری از مفاهیم تربیتی قابل درج در شبکه معنایی تربیت اسلامی؛ 7. در نظر نگرفتن جنبه‎های ثابت و متغیر برای مفهوم تربیت؛ و 8. فراگیرنبودن تعریف پیشنهادی تربیت نسبت به ابعاد مختلف تحول آدمی.

the methodological explanation and critique of the process of the conceptual analysis of education in the research entitled an introduction to the philosophy of education in the islamic republic of iran

the purpose of this research is to methodologically explain and evaluate the process of the conceptual analysis of &education& in the research entitled &an introduction to the philosophy of education in the islamic republic of iran& (baqeri, 2010) and to identify the strengths and weaknesses of this process and its results. this process has been explained by retrospective analysis and external and internal critique. to achieve the objectives of the study, the process of conceptual analysis used to define “education” in the “research” was methodologically explained, leading to the identification of seven methodological assumptions for this process. then, its methodological assumptions were evaluated on the basis of a set of criteria that explain the methodology of processing educational concepts in the philosophy of education with an islamic approach. these criteria are as follows: 1. no attention to the innovative aspect of the philosophy of education and the credential aspect of concept of education; 2. not using controversial reasoning in processing the concept of education; 3. no reference to the foundations of stating the natural realities of the human life in defining education; 4. not considering the needs and aspects of human’s social life in definition of education; 5. not being committed to the criteria of accrediting educational concepts; 6. ignoring many of the educational concepts that can be inserted in the semantic network of the islamic education; 7. not considering the fixed and changeable aspects of the concept of education; and 8. no far-reaching definition of education that convers various dimensions of human’s evolution.