|
|
طراحی مدل دسترسی جغرافیایی به مراکز آزمایشگاهی تشخیص پزشکی کشور ایران: روش شناسی و چالش های آن
|
|
|
|
|
نویسنده
|
صدیقی ژیلا ,حسینی علی ,محمد کاظم ,مهدوی سعید ,میراب سعیدی سیامک ,صفادل نوش آفرین ,بنایی وحید ,جهانگیری کتایون ,رستمی راحله
|
منبع
|
پايش - 1394 - دوره : 14 - شماره : 4 - صفحه:421 -434
|
چکیده
|
دسترسی عادلانه و بهره مندی از خدمات یکی از ابعاد عدالت در نظام سلامت است. تفاوت در دسترسی به مراکز ارایه خدمات منجر به تفاوت در پیامدهای سلامتی می شود. برنامه ریزی برای توزیع عادلانه خدمات تشخیصی و درمانی یکی از اهداف سیاستگذاران نظام سلامت است که با کمک برنامه ریزان شهری به نتایج ارزشمندتری منجر خواهد شد. در این راستا مطالعه ای تحت عنوان طراحی مدل دسترسی جغرافیایی به مراکز آزمایشگاهی تشخیص پزشکی کشور ایران طراحی و اجرا شد که در مقاله حاضر به روش شناسی و چالش های مطالعه مذکور پرداخته شده است. واحدهای این مطالعه شامل آزمایشگاه های تشخیص پزشکی مستقر در داخل محدوده شهر بوده که در حوزه درمان (مستقل، بیمارستانی و درمانگاهی) تا انتهای سال 1391 فعالیت داشتند. این مطالعه در شهرهای نمونه شامل تکاب، شوشتر، شیراز، قم و همدان انجام شده است. تحلیل داده ها با استفاده از نظرات کارشناسی صاحب نظران و با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (gis) انجام شد. در این مطالعه از نرم افزار arcgis استفاده شده و تجزیه و تحلیل اختصاصی تحت عنوان spatial analysis بوده است. مراحل اصلی مطالعه شامل شناسایی ظرفیت شهری برای آزمایشگاه های تشخیص پزشکی، تعیین میزان سازگاری کاربری آزمایشگاه های تشخیص پزشکی با سایر کاربری های شهری و تعریف لایه در محیط gis برای هر کدام از کاربری ها، تعیین معیارهای اصلی مکان یابی آزمایشگاه ها و تعریف لایه gis برای هر کدام از معیارها، تعیین مکان های بهینه برای استقرار آزمایشگاه ها با هم پوشانی لایه های معیارهای اصلی در gis ، تعیین تعداد آزمایشگاه های قابل احداث با لحاظ مکان یابی آزمایشگاه ها و طراحی مدل دسترسی جغرافیایی به مراکز آزمایشگاهی تشخیص پزشکی بود. چالش اصلی اینگونه مطالعات، نیاز به دسترسی به زیرساخت های اطلاعاتی خاصی مانند لایه بلوک های شهری (شامل فیلد جمعیتی) و فیلد کاربری اراضی شهری است که باید از قبل توسط سازمان های ذیربط برای هر شهر فراهم شده باشد. در ضمن از آنجاییکه معیارهای زیادی در انتخاب مکان بهینه برای استقرار مراکز آزمایشگاهی دخیل هستند لازم است برای تسهیل تحلیل اطلاعات از سیستم اطلاعات جغرافیایی (gis) استفاده شود. دستاوردهای این مطالعات برای سیاستگذاری و برنامه ریزی در نظام سلامت و برنامه ریزی شهری بسیار کاربردی است و آشنایی با چالش های روش شناسی و رفع آن ها می تواند انجام این مطالعات را تسهیل نماید.
|
کلیدواژه
|
آزمایشگاه تشخیص پزشکی ,دسترسی جغرافیایی ,برنامه ریزی شهری ,Medical Laboratory ,Geographical accessibility ,Urban planning
|
آدرس
|
1.مرکز تحقیقات سنجش سلامت، پژوهشکده علوم بهداشتی جهاد دانشگاهی، تهران، ایران, مرکز تحقیقات سنجش سلامت، پژوهشکده علوم بهداشتی جهاد دانشگاهی، تهران، ایران, ایران, دانشگاه تهران, 2 گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تهران، تهران، ایران, ایران, دانشگاه علوم پزشکی تهران, 3 گروه اپیدمیولوژی و آمار زیستی، دانشکده بهداشت و انستیتو تحقیقات بهداشتی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران, ایران, 4.آزمایشگاه مرجع سلامت، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، ایران, آزمایشگاه مرجع سلامت، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، ایران, ایران, آزمایشگاه مرجع سلامت، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، ایران, آزمایشگاه مرجع سلامت، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، ایران, ایران, آزمایشگاه مرجع سلامت، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، ایران, آزمایشگاه مرجع سلامت، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، ایران, ایران, .معاونت شهرسازی و معماری ، وزارت راه و شهرسازی، ایران, معاونت شهرسازی و معماری ، وزارت راه و شهرسازی، ایران, ایران, .مرکز تحقیقات سنجش سلامت، پژوهشکده علوم بهداشتی جهاد دانشگاهی، تهران، ایران, مرکز تحقیقات سنجش سلامت، پژوهشکده علوم بهداشتی جهاد دانشگاهی، تهران، ایران, ایران, .مرکز تحقیقات سنجش سلامت، پژوهشکده علوم بهداشتی جهاد دانشگاهی، تهران، ایران, مرکز تحقیقات سنجش سلامت، پژوهشکده علوم بهداشتی جهاد دانشگاهی، تهران، ایران, ایران
|
پست الکترونیکی
|
sadighi@acecr.ac.ir
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Authors
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|