تحلیل وضعیت موجود استان سیستان و بلوچستان در به‌‌کارگیری رویکرد مدیریت جامعه محور در مقابله با بلایای طبیعی

در رویکردهای نوین مطرح در مدیریت بحران، توجه به نقش ارزشمندی که جامعه برای رویارویی با بحران‌های طبیعی برای خود قایل است از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. نخستین گام در نهادینه سازی«رویکرد جامعه محور»، بررسی وضعیت موجود جامعه به لحاظ مشارکت در فعالیت‌های جمعی در مقابله با بحران‌های طبیعی است. در مطالعه حاضر استان سیستان و بلوچستان به عنوان یکی از استان‌های بلاخیز کشور از نظر سازمان‌ها، نهادها و تشکل‌های فعال در زمینه بلایای طبیعی مورد بررسی قرار گرفت تا ضمن ارایه تصویری از وضع موجود، وضعیت مشارکت کنونی جامعه برای مقابله با بلایای طبیعی در این استان مورد شناسایی قرار گیرد. این مطالعه به صورت توصیفی تحلیلی و در پنج مرحله انجام پذیرفت و در بخش‌هایی از مطالعه که نیاز به جمع‌آوری اطلاعات تکمیلی بود از مطالعه کیفی (مصاحبه) استفاده شد. شناسایی سازمان‌های مسیول در زمینه مدیریت بحران و بلایای طبیعی، بررسی تاریخچه و علت تشکیل سازمان‌های مردم نهاد و غیردولتی فعال در زمینه مدیریت بلایا، سابقه، گستره و ماهیت و روند فعالیت‌های انجام شده در حیطه بلایا و برنامه‌های آتی آن‌ها و ویژگی‌های اعضای سازمان، موسسه و نحوه فعالیت آن‌ها از یافته‌های این پژوهش بود. در این استان تعدادی تشکل غیردولتی ثبت شده و ثبت نشده فعال در زمینه مقابله با بلایا وجود دارد که نشانگر ظرفیت قابل ملاحظه استان برای انجام فعالیت‌های مشارکتی در زمینه مواجهه و کاهش خطرات ناشی از بلایا است. از این رو لازم است مسیولان استانی ضمن اولویت بخشی به بلایای طبیعی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مشکلات استان، به دنبال شیوه‌های مناسب برای جلب و هدایت مشارکت جامعه در مواجهه با بلایا باشند. جلب اعتماد و مشارکت مردم در انجام پروژه‌های کاهش خطرپذیری، سامان‌دهی گروه‌های داوطلب جامعه، تخصیص اعتبار برای تجهیز مردم برای مقابله با بحران‌ها، امکان آزادسازی و بسیج منابع محلی در صورت وقوع بلایا، آموزش همگانی و اطلاع‌رسانی از جمله راهبردهایی است که می‌توان به کمک آن مشارکت جامعه برای مقابله با بلایای طبیعی در این استان را توسعه و ارتقا بخشید.