بررسی کارایی سازه‌های الگوی باور بهداشتی در پیش بینی رفتارهای پیشگیری کننده از حوادث ناشی از کار در کارگران ساختمانی

سالانه 5/3 میلیون نفر به خاطر حوادث ناشی از کار تلف می‌شوند که خسارتهای مالی آن 500 میلیارد دلار برآورد شده است و بسیاری از این حوادث را می‌توان با ارتقای رفتارهای ایمن کاهش داد. لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین کارایی سازه‌های الگوی باور بهداشتی در پیش بینی رفتارهای پیشگیری‌کننده از حوادث ناشی از کار در کارگران ساختمانی مشهد انجام شده است. پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی ـ تحلیلی بوده است که بر اساس الگوی باور بهداشتی طراحی شده و طی آن ارتباط بین متغیرهای الگو و حوادث ناشی از کار به منظور پیشگیری از حوادث ناشی از کار در 176 کارگر ساختمانی که از بین کارگران ساختمانی مناطق 13 گانه شهر مشهد به صورت تصادفی مرحله‌ای انتخاب شده بودند، مورد بررسی قرار گرفته است. ابزار گردآوری اطلاعات، دو پرسشنامه حاوی سوالات مربوط به اطلاعات دموگرافیک و سازه‌های الگو بود. نتایج نشان داد که بین رفتارهای پیشگیری از حوادث ناشی از کار و منافع درک شده (319/0 =r)، موانع درک شده (263/0- = r )، تهدید درک شده (603/0 = r ) و علایم برای عمل (265/0 = r) و خودکارآمدی درک شده (424/0 = r) ارتباط معنی‌داری از نظر آماری وجود دارد. شاخص‌های تحلیل رگرسیون نیز نشان داد 7/41 درصد از پراکندگی مشاهده شده در استفاده از وسایل ایمنی توسط سه متغیر مستقل خود کارآمدی، تهدید درک شده، منافع درک‌شده توجیه می‌شود. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون نشان داد تهدید درک‌شده و خود کارآمدی بیشترین نقش را در پیش بینی دارا هستند. بر اساس نتایج این مطالعه و با توجه به رابطه معنی‌دار بین تهدید درک‌شده با عملکرد، برنامه آموزشی بر اساس الگوی باور بهداشتی برای بالا بردن حساسیت و شدت درک‌شده در کارگران با تاکید بر افزایش خودکارآمدی پیشنهاد می‌گردد، که می‌تواند با درک بیشتر از منافع در رفع موانع مفید بوده و بدینوسیله رفتارهای پیشگیری‌کننده ازحوادث ناشی از کار را در کارگران ارتقا بخشد.