نقش توزیع جغرافیایی بر میزان‌ بروز و بقا در سالمندان مبتلا به سرطان‌ در ایران

با تغییر هرم سنی جمعیت کشور و روند افزایشی جمعیت سالمندان، شیوع سرطان‌ها نیز در سالمندان افزایش یافته است. هدف از این مطالعه تعیین میزان‌های بروز و بقا سرطان‌های شایع در سالمندان کشور طی روند 5 ساله بوده تا بتوان به برنامه ریزی‌های نظام سلامت جهت ارایه الگوی خدمات غربالگری، درمانی و مراقبت‌های سالمندی کمک نمود. این یک مطالعه همگروهی تاریخی بر پایه داده‌های موجود در بررسی‌های سال‌های (1380 تا 1384) گزارش ثبت موارد سرطان و نیز اطلاعات میزان بقا سرطان‌های مذکور در افراد سالمند 60 سال و بالاتر است. روش جمع آوری اطلاعات به صورت مشاهده‌ای و با استفاده از داده‌های موجود مرکز تحقیقات سرطان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی صورت گرفت. معیار ورود به مطالعه بیماران سرطانی 60 سال و بالاتر بودند که فقط از طریق گزارشات سالیانه موارد سرطان کشور ثبت شده بودند. در مورد بقا نیز بیماران پی‌گیری شده وارد مطالعه شدند. برای مقایسه بقا بر حسب جنس و تفکیک استان‌ها از روش kaplan meier استفاده شد و با روش coax regression خطر نسبی مرگ و همچنین خطر نسبی مرگ استان‌های مختلف نسبت به استان تهران در انواع سرطان‌ها محاسبه گردید. بر اساس داده‌ها، 33.5 درصد از جامعه مورد مطالعه زنان گروه سنی 60 سال و بالاتر و 66.5 درصد از جامعه مورد مطالعه مردان سالمند بوده و میانگین سنی افراد، 71.2 سال بود. میانگین سنی زنده ماندگان در طول این مطالعه 88.2 سال بود. بیشترین میزان بروز طی 5 سال در سالمندان، سرطان پوست بوده است. از نظر توزیع جغرافیایی در کشور بیشترین میزان بروز مربوط به سرطان مثانه در سالمندان در استان کرمانشاه بود. استان یزد بالاترین فراوانی سرطان‌های شایع سالمندان را داشت. متوسط بقای پنج ساله در سالمندان استان لرستان بیشترین و در اردبیل کمترین بود. رابطه بین متغیر جنس با مرگ ناشی از سرطان (0.95-0.84) و خطر نسبی رابطه بین متغیر سال با مرگ ناشی از سرطان (1.03 تا 1.09) معنا‌دار بود. خطر مرگ سرطان‌ها در 9 استان کشور به طور معناداری با استان تهران متفاوت بوده و بقا در این استان‌ها از تهران کمتر بوده است.