عوامل تاثیر گذار بر نحوه مقابله با استرس در زنان کارگر بر پایه «الگوی تلفیقی نظریه رفتاربرنامه ریزی شده و خودکارآمدی»

شیوه‌های مقابله با استرس مهم‌تر از ماهیت خود استرس است. مقابله با استرس از رفتارهای ارتقای سلامت بوده و رفتار تحت تاثیر عوامل پیچیده‌ای است. نظریه رفتار برنامه ریزی شده یک نظریه شناختی ـ اجتماعی است که چارچوب مفیدی برای درک و پیش بینی رفتارهای بهداشتی فراهم می‌نماید و تلفیق آن با سازه خودکارآمدی توان پیشگویی کنندگی آن را افزایش می‌دهد. این مطالعه یک رویکرد کیفی بر پایه «الگوی تلفیقی نظریه رفتار برنامه ریزی شده و خودکارآمدی» با هدف شناخت عوامل موثر بر رفتار مقابله با استرس در زنان کارگر است. نمونه‌های مورد مطالعه 70 نفر از زنان کارگر 20 تا 45 ساله شاغل در کارخانجات شهرک صنعتی عباس آباد پاکدشت بودند که در قالب ده گروه هفت نفره در جلسات بحث گروهی متمرکزحضور یافتند. نمونه گیری مبتنی بر هدف و با حداکثر تنوع صورت پذیرفت. پس از جمع آوری اطلاعات، قابلیت اعتبار، قابلیت اطمینان، قابلیت تصدیق و قابلیت انتقال رعایت شد. تحلیل داده‌ها نیز باروش تحلیل محتوا به شیوه قرارداد انجام شد.نگرش اکثر زنان کارگر به استرس به عنوان عامل موثر بر سلامت جسم و روح، غیبت از کار و افت کیفیت کار بود. اکثر شیوه‌های مقابله با استرس عبارت بودند از: فریاد کشیدن، تخلیه استرس به دیگران، صبر و سکوت، دعا خواندن و معنویات، گوش دادن به موسیقی و قدم زدن. اهمیت به نحوه درک و حمایت از سوی خانواده و کارفرما مهم‌ترین هنجار انتزاعی؛ همچنین روحیه حساس و ضعیف، نداشتن امنیت شغلی، شرایط کار پرفشار، خستگی و نداشتن آگاهی از مهارت‌های برخورد با استرس، مهم‌ترین موانع درک شده بود. با آموزش مهارت‌های زندگی، درک و حمایت اجتماعی بهتر و ایجاد امکان مشاوره خودکارآمدی و قصد زنان در مقابله با استرس افزایش خواهد یافت.با برقراری جلسات منظم، تشویق زنان به انعکاس نارسایی‌ها و مشکلات محیط کار، آموزش مهارت‌های مقابله با استرس و راه اندازی مراکز مشاوره در محل کار می‌توان گامی موثر در جهت پیشبرد ارتقای سلامت روان در زنان کارگر برداشت.