دسترسی به اطلاعات بیماری کووید-19 در جوامع روستایی منطقه سیستان

مقدمه: بیماری کووید-19 یا سندرم تنفسی حاد یکی از مهم‌ترین نگرانی‏های سلامت جهان شده است؛ بنابراین دریافت اطلاعات صحیح، یک نیاز اساسی برای تشخیص یا پیشگیری از بیماری است. این مطالعه با هدف بررسی چگونگی دسترسی جمعیت روستایی به اطلاعات کووید-19 انجام شد.مواد و روش کار: این مطالعه مقطعی از اردیبهشت تا بهمن 1401 با استفاده از روش نمونه‌گیری چندمرحله‌ای انجام شد. ابتدا از هر یک از پنج شهر تحت پوشش منطقه سیستان، چهار مرکز خدمات جامع سلامت بصورت تصادفی انتخاب شدند. سپس از هر مرکز خدمات جامع سلامت انتخاب شده، دو خانه بهداشت و در مجموع 40 خانه بهداشت به‌صورت تصادفی وارد مطالعه شدند. در مرحله بعدی، بر اساس جمعیت هر یک از خانه های بهداشت و نسبت جمعیتی، نسبت به کل جمعیت مورد مطالعه و در نظر گرفتن معیارهای ورود، افراد از روستاهای مختلف به‌صورت در دسترس وارد مطالعه شدند.ابزار گردآوری داده‌ها شامل پرسش‌های جمعیت شناختی و اختصاصی بود. روایی پرسشنامه با استفاده از نظرات یک پانل 10 نفره از متخصصان و پایایی آن به روش همسانی درونی تایید شد. داده‌ها در نرم‌افزار spss نسخه 22 با استفاده از آمار توصیفی (میانگین، درصد) و آمار تحلیلی (آزمون خی و تحلیل واریانس یک‌طرفه) توصیف و تحلیل شدند.یافته‌ها: در مجموع 900 نفر مورد مطالعه قرار گرفتند. میانگین سنی مشارکت‌کنندگان در پژوهش (12/56) 35/85 سال و 52/4 درصد افراد مرد و 45/8 درصد افراد بی‌سواد و یا از تحصیلات مقدماتی (ابتدایی و راهنمایی) برخوردار بودند. تحلیل داده‌ها بر اساس رسانه‌های متفاوت نشان داد که 7/66% افراد بیشترین اطلاعات خود درباره بیماری کووید-19 را از طریق بهورز گرفته بودند و میانگین نمره آگاهی (2/84)14/15 از نمره کل 16) و عملکرد (4± 16/69 از 21) آن‌ها نسبت به بقیه افراد موردپژوهش به‌صورت معنی‌دار بالاتر بود. رادیو به‌عنوان یک رسانه اجتماعی با 8/3% کمترین نقش را در انتقال اطلاعات کووید-19 داشته است.نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های این مطالعه بهترین منبع دریافت اطلاعات در زمینه کووید 19 در جوامع روستایی، بهورزان خانه‌های بهداشت بودند، لذا تقویت شبکه‌های بهداشتی و اجرای برنامه‌های آموزشی در جهت توسعه اطلاعات بهورزان در رابطه با بیماری کووید-19 نقش مهمی در بهبود اطلاعات بهداشتی جوامع روستایی خواهد داشت.

access to covid-19 information in rural communities in sistan, iran

objective (s): the covid-19 or the respiratory acute syndrome disease has become one of the most important health concerns worldwide. hence, receiving the correct information is a basic need for prevention of the disease. this study aimed to assess how rural population accessed the covid-19 information.methods: this cross-sectional study was conducted from april 2022 to february 2023. using the multi-stage sampling method, nine hundred rural populations from the sistan, iran considering the inclusion criteria randomly were entered into the study. data collection instrument included socio-demographic and specific items. the data were analyzed using descriptive statistics (mean, percentage) and statistical tests (chi square test, and one-way anova test). the significant level set at p≤ 0.05.results: the mean age of the participants was 35.85 ± 12.56 years, and 52.4 percent of the participants were women and 38% had primary education. data analysis according to different social media showed that 66.6% of participants obtained information through rural health workers and the mean scores of knowledge (14.15±2.84 out of a total score of 16) and preventive behaviors (16.69±4 out of 21) were significantly higher than who obtained information from other different sources. in addition, the lowest source information was radio (8.3%).conclusion: according to the findings, rural health workers were the most important source for providing information on covid-19 among rural population. it seems that the rural health networks have a vital role in health promotion of rural population.