بررسی وضعیت مقبولیت برنامه خود ارزیابی سلامت میانسالان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی

مقدمه: میانسالان گروه قابل توجهی از جمعیت فعال جامعه را تشکیل می‌دهند که سلامت آنان اهمیت زیادی در تولید و بهره‌وری کشور دارد. این مطالعه با هدف تعیین مقبولیت برنامه خود مراقبتی میانسالان در گروه‌های مختلف گیرندگان و ارائه دهندگان خدمات انجام شد. مواد و روش کار: این مطالعه ترکیبی با استفاده از دو روش کیفی و کمی انجام گرفت. مطالعه کیفی با هدف تعیین ابعاد مقبولیت و چالش های برنامه خود مراقبتی میانسالان در دو گروه‌ گیرندگان و ارائه‌دهندگان خدمات انجام گرفت. به منظور جمع آوری داده های این بخش مطالعه از بحث گروهی استفاده شد. داده‌های کیفی به روش تحلیل موضوعی، تحلیل شدند. در مرحله بعد بر اساس اطلاعات به دست آمده از مطالعه کیفی، ابزارهای جمع آوری اطلاعات تدوین شد که شامل دو پرسشنامه مجزا برای گیرندگان(36 سوال) و ارائه‌دهندگان(40 سوال) خدمات بودند. روایی و پایایی پرسشنامه ها مورد بررسی و تایید قرار گرفت. نمونه های مورد بررسی در گروه گیرندگان خدمات 300 نفر و در ارائه دهندگان خدمات کل جامعه (111 نفر) بود. تحلیل داده‌ها با نرم افزارspss  انجام گرفت. یافته ها: یافته های حاصل از بخش کیفی مطالعه نشان داد، ابعاد مقبولیت برنامه از دیدگاه گیرندگان خدمات شامل 6 بعد و از دید ارائه‌دهندگان خدمات شامل 8 بعد بود. نتایج بخش کمی نشان داد مقبولیت برنامه از دید گیرندگان خدمات در بعد فرآیندهای ارائه خدمت (3/71) و رضایت از برنامه (3/71) بالاتر و در بعد مشارکت مردم در برنامه (3/08) پایین‌تر از سایر ابعاد بود. همچنین بررسی مقبولیت برنامه از دید مدیران و ارائه‌دهندگان در بعد پاسخگویی به نیازهای سلامت (4/00) بیشتر از سایر ابعاد و در بعد انطباق با شرایط گیرندگان خدمات (2/78) کمتر از سایر ابعاد برآورد شد. نتیجه گیری: شناخت ابعاد مقبولیت برنامه خود مراقبتی سلامت میانسالان نقش مهمی در اجرای موفقیت آمیز برنامه در سطح کشور دارد. در این زمینه توجه به راهکارهایی برای جلب مشارکت مردم و انطباق با شرایط گیرندگان خدمات نقش مهمی در این زمینه دارد.

acceptability of middle-aged self-care program of the iranian ministry of health

objective(s): the middle-aged are a significant group of the population. the aim of this study was to assess the acceptability of the middle-aged self-care program implementation.methods: this was a two phase study. at first stage qualitative study was conducted. in this stage recipients and service providers participated in two focus group interviews about key points of the program and convention content analysis was performed.  then a descriptive study was conducted to assess the acceptability of the program from the perspective of recipients and providers. this study was conducted using two separate questionnaires. the validity and reliability of the questionnaires were evaluated. in all 300 care receivers and the whole target group of providers were surveyed.results: the acceptability of program from the perspective of service recipients was examined by dimensions derived from the qualitative study. these dimensions were: responding to health needs, adapting to the conditions of service recipients, program benefits and side effects, participation, service delivery processes, and satisfaction. the study findings showed that acceptability was high for ‘the service delivery processes’ and ‘satisfaction’ and was low for ‘public participation’. however, assessing the perspective of managers and service providers indicated that the acceptability was high for ‘meeting healthcare needs’ and it was low for ‘compliance with the conditions of service recipients’.conclusions: implementing the program requires resources and infrastructure. the pilot implementation of the program and the evaluation of it will play an important role in successful implementation of the program. as such the successful implementation of the middle-aged health self-care program could improve the responsibility of individuals in maintaining and promoting of their health.