بررسی میزان مشارکت اجتماعی، موانع و عوامل مرتبط با آن در سالمندان استان مازندران

مقدمه: باتوجه به رشد سریع جمعیت سالمند کشور، لزوم توجه به مشارکت‌اجتماعی به‌عنوان یکی از ارکان تعیین‌کننده‌سلامت و قابل اصلاح در فرایند سالمندی فعال اهمیت زیادی دارد. مطالعه حاضر با هدف تعیین میزان مشارکت اجتماعی، علل و موانع اثرگذار بر آن در سالمندان مازندرانی انجام شده‌است.مواد و روش: دراین مطالعه توصیفی تحلیلی، 421 نفر از سالمندان بالای60 سال مازندرانی با روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای و خوشه‌ای انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری اطلاعات فرم جمعیت‌شناختی، پرسشنامه محقق‌ساخته مشارکت اجتماعی سالمندان و موانع مشارکت اجتماعی بود. داده‌ها توسط نرم‌افزار spss و با استفاده از آزمون‌های آماری تی‌مستقل، آنالیز واریانس‌یکطرفه، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون تجزیه و تحلیل در سطح معنی‌داری شد.یافته‌ها: میانگین سنی سالمندان (8/81)72/55 و میانگین نمره مشارکت‌اجتماعی سالمندان (11/81)22/87 بود. بیشترین میزان مشارکت مربوط به بعد فرهنگی مذهبی مشارکت با (4/46)8/43 وکمترین میزان آن، مربوط به بعد سیاسی مشارکت (2/44)3/76 بود. خارج‌از‌دسترس‌‌بودن (86/7 درصد)، نبودن فعالیت‌و‌امکانات ‌فیزیکی در محل (83/6 درصد)، بی‌حوصلگی(83/1 درصد)، هزینه‌ها (82/7 درصد) و بیماری‌ها و مشکلات سلامتی (80 درصد) به‌ترتیب مهمترین موانع مشارکت‌اجتماعی سالمندان بودند. مردان سالمند با سن پایین‌تر، شاغل و دارای تحصیلات‌ دانشگاهی بطور معنی‌داری مشارکت اجتماعی بهتری داشتند. براساس تحلیل رگرسیون 59 درصد از واریانس مشارکت اجتماعی توسط متغیرهای سن، تحصیلات و جنسیت تبیین شد.نتیجه‌گیری: از آنجایی که میزان مشارکت اجتماعی سالمندان مازندرانی پایین بود، به نظر می رسد سیاست‌گذاری و طراحی برنامه‌های جامع و ایجاد بستر مناسب برای جهت کاهش موانع همچون افزایش امکانات و فعالیت‌ها، تفریحی و سرگرمی، دردسترس بودن فعالیت‌ها، بهبود درآمد و مدیریت بیماری‌ها با در نظر گرفتن سایر عوامل مرتبط مهم ضروری است.

Correlates and barriers of social participation in elderly living in Mazandaran, Iran

Objective (s): Due to the rapid growth of the country #39;s elderly population, the need to pay attention to social participation as one of the determinants of health and modifiable in the process of active aging is very important. Thus, the aim of study was to determine the level of social participation, barriers, and related factors in the elderly people of Mazandaran province, Iran.Methods: In this descriptivestudy, 421 elderly people over 60 years old in Mazandaran province were selected by stratified and cluster random sampling. The data collection tools were a demographic characteristics questionnaire, a researchermade questionnaire of social participation, and the Social Participation Barriers. Data were analyzed by SPSS v24 using independent ttest, oneway ANOVA, Pearson correlation coefficient, and linear regression at a significant level of P<0.05.Results: The mean age of the samples was 72.55 (8.81) years, and the mean score of social participation was 22.87)11.81(. The highest level of participation was related to the culturalreligious dimension 8.43)4.46) and the lowest level was related to the political activity dimension 3.76(2.44). Being out of reach (86.7%), lack of physical accessibility of activity and facilities (83.6%), impatience (83.1%), costs and financial problems (82.7%), and diseases and health problems (80%) were respectively the most important barriers to social participation. The male elderly with low age, employed, and collegeeducated had significantly better scores of social participation (P<0.05). According to the regression analysis, 59% of the variance of social participation was explained by age, education, and gender.Conclusion: The social participation level of the elderly in Mazandaran was low. Therefore, the need for policymaking and the design of comprehensive programs, and developing a proper environment to reduce barriers, seems important to improve social participation in elderly.