تدوین و اعتباریابی ابزار سواد سلامت رسانه ای با رویکرد انتقادی برای دانش‌آموزان دوره متوسطه دوم

مقدمه: رویکرد انتقادی نسبت به محتوای رسانه ها بین قشر نوجوان و جوان اهمیت ویژه ای دارد. در این پژوهش به تدوین و اعتباریابی ابزاری برای سنجش سواد سلامت رسانه ای با رویکرد انتقادی در دانش‌آموزان دوره متوسطه دوم مدارس شهر تهران پرداخته شده است. مواد و روش: در این مطالعه روش شناختی، جامعه آماری آن دانش‌آموزان مقاطع دوم دوره متوسطه بود. گویه های پرسشنامه توسط تیم تحقیق و با استفاده از مرور ادبیات علمی و نظر متخصصصان تعیین شده (24 گویه) و سپس روایی (محتوایی و سازه) و پایایی (محاسبه آلفای کرونباخ) آن ها مورد ارزیابی قرار گرفت. 215 نفر براری تحلیل عاملی اکتشافی و 200 نفر برای تحلیل عاملی تاییدی در مطالعه شرکت داده شدند. روش نمونه‌گیری خوشه‌ای متناسب با حجم خوشه بود. یافته ها: نسبت روایی محتوایی و شاخص روایی محتوایی برای همه 24 گویه بالاتر از مقدار قابل قبول بود. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد که این ابزار دارای سه عامل کاملاً متمایز تحت عناوین »تشخیص تاثیر محتوای رسانه بر سلامت «، »تحلیل انتقادی محتوای مرتبط با سلامت در رسانه « و »واکنش انتقادی نسبت به محتوای رسانه « است. نتایج تحلیل عاملی تاییدی نشان داد که همه گویه ها بالای 0/3 بار عاملی داشتند و شاخص های نیکویی برازش نیز نشان داد که ابزار اصلاح شده، برازش مناسبی با داده های جامعه آماری داشته و از پایایی مناسبی (0/78) برخوردار است. نسخه نهایی پرسشنامه با 22 گویه مورد تایید قرار گرفت. میزان سواد سلامت رسانه ای در نوجوانان شرکت کننده در مطالعه 43/3 از 100 به دست آمد.نتیجه گیری: با استفاده از این ابزار روا و پایا، سواد سلامت رسانه ای در نوجوانان قابل ارزیابی است.

Developing and validating a media health literacy scale with a critical approach for high school students in Tehran

Objective(s): Every society has a level of media literacy, but what is important is a critical approach to media content, which is of particular importance among adolescents and young people. Therefore, in this study, a model for media health literacy with a critical approach for high school students in Tehran has been developed and validated.Methods: The research method in this article is of quantitative type. The statistical population of this study includes the first and second year high school students of Tehran. The statistical sample was based on the sample required for exploratory or confirmatory factor analysis of 415 persons (in two stage) and the cluster sampling method was proportional to the selected cluster size. The research instrument was a selfdesigned questionnaire, which was validated from the exploratory and confirmatory factor analysis using SPSS and PLS software for data analysis.Results: The findings for the exploratory factor analysis showed that the factor loadings of all indicators were higher than 0.3. The goodness indicators of the pattern fit also showed that the structural pattern extracted has a good fit with the data. Also, the dimensions and components of the model had good reliability (Cronbachchr('39')s alpha and combined reliability).Conclusions: The findings suggest that the need for integrated and systematic attention to all aspects of media health literacy with a critical approach in high schools is necessary.