بررسی وضعیت اقتصادی و اجتماعی زنان سالمند ایرانی بر اساس آمارهای رسمی و الزامات سیاستی مبتنی بر پیش بینی های آینده‌نگرانه جمعیتی

مقدمه: به دلیل بالاتر بودن امید زندگی زنان نسبت به مردان، تعداد زنان سالمند به نسبت قابل توجهی بیشتر از تعداد مردان سالمند است که این مسئله تحت عنوان زنانه شدن سالمندی شناخته می شود. هدف مطالعه حاضر شناخت وضعیت اقتصادی و اجتماعی زنان سالمند ایرانی و الزمات سیاستی با توجه به آمارهای رسمی و سناریوهای آینده‌نگرانه جمعیت است. مواد و روش کار: در این مطالعه به منظور شناخت وضعیت اجتماعی و اقتصادی زنان سالمند در کشور ایران، از پردازش داده‌های سرشماری 1395 و سایر آمارهای رسمی استفاده شده است. همچنین با توجه به پیش بینی های آینده‌نگارانه جمعیتی وضعیت زنان سالمند ایرانی در چشم‌انداز 1430 مورد واکاوی قرار گرفته است.یافته ها: بر اساس پردازش آمارهای رسمی می‌توان گفت زنان سالمند کشور حدود 9/5 درصد از کل جمعیت زنان کشور را شامل می شوند (که انتظار می‌رود بر اساس پیش‌بینی پیش بینی محتمل آینده‌نگرانه جمعیت این درصد به حدود 32/7 درصد در افق چشم‌انداز 1430 افزایش یابد). 99/72 درصد از زنان سالمند در خانوارهای معمولی زندگی کرده و 44 درصد آنها باسواد بوده اند که 50 درصد از آنها سوادشان در سطح ابتدایی است. میزان مشارکت اقتصادی زنان سالمند 6 درصد و نرخ بیکاری آنان 1/8 درصد است. 43/3 درصد از ایشان همسران خود را از دست داده اند و 24 درصد از زنان سالمند به تنهایی زندگی می کنند. همچنین 39/7 درصد از زنان سالمند سرپرست خانوارهایی بودند که در آن زندگی می کردند. نتیجه گیری: آمار بالا و روبه افزون زنان سالمند خود سرپرست از مهمترین یافته های تحقیق حاضر است که لزوم سیاستگذاری‌های اجتماعی و فرهنگی و منابع در اختیار آنها بیش از هر زمانی با توجه به تحولات پیشرو احساس می‌شود.

socio-economic status of iranian ageing women based on official statistics and policy requirements based on futuristic demographic scenarios

objective (s): due to the higher life expectancy of women than men, the number of ageing women is significantly higher than ageing men, which is known as the feminization of ageing. the objective of this article is to identify socioeconomic status of iranian ageing women and policy requirements according to official statistics and futuristic scenarios of the population. methods: in order to understand socioeconomic status of ageing women in iran, the 2016 census data and other official statistics has been used. also, according to the demographic scenarios, the situation of ageing women in the perspective of 2050 has been analyzed.results: based on the processing of official statistics, it can be said that the ageing women make up about 9.5% of the total female population of the country, which is expected to increase to about 32.7% by 2050, based on the prediction of a probable future scenario. at present 99.72% of ageing women live in normal households; 44% of are literate (50% with primary education). the economic participation rate of ageing women is 6% and the unemployment rate is 1.8%. 43.3% have lost their husbands and 24% of ageing women live alone. also, 39.7% of ageing women are heads of households in which they live.conclusion: the high and increasing number of ageing women headed households is one of the most important findings of the present study. demographic and social policy requirements in this regard are discussed.