مقایسه اثربخشی درمان شناختی – رفتاری و فراشناختی بر وسواس فکری-عملی

پژوهش حاضر باهدف مقایسه اثربخشی درمان شناختی-رفتاری و فراشناختی بر وسواس فکری-عملی انجام شد. مطالعه حاضر از طرح‌های نیمه آزمایشی با مدل پیش آزمون-پس آزمون و دارای دو گروه آزمایشی است. جامعه آماری کلیه دانشجویان دختر مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد (20-30 سال) دانشگاه علم و صنعت ایران در سال تحصیلی 94-93 بود. نمونه‌گیری اولیه به ‌صورت داوطلبانه توسط فراخوان اجرای پژوهش انجام شد و افراد پرسشنامه پادوا (padua) ساناویو را تکمیل نمودند؛ سپس از میان آن‌ها 12 نفر مبتلا به اختلال وسواس فکریعملی که به تایید روانشناس بالینی (براساس ملاک‌های تشخیصی dsm5) نیز رسیده بودند به‌صورت نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شدند و در دو گروه آزمایشی شناختی رفتاری (6=n) و فراشناختی (6=n) به طور تصادفی قرار گرفتند. سپس مداخلات شناختیرفتاری و فراشناختی هر یک به مدت ده جلسه دو ساعته اجرا شدند. به‌منظور تحلیل داده‌ها از آزمون تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر (anova) و آزمون تحلیل واریانس آمیخته (mixedanova) استفاده شد. هر دو روش درمانی فراشناختی و شناختی-رفتاری در کاهش نشانه‌های وسواس فکری-عملی در پایان درمان و بعد از پیگیری یک‌ماهه موثر واقع شدند. همچنین اثربخشی هر دو گروه شناختی-رفتاری و فراشناختی در وسواس فکری-عملی در پایان درمان و بعد از پیگیری یک‌ماهه تفاوت معنی‌داری ندارند. بنابراین درمان فراشناختی به عنوان درمان جدیدتر در حوزه روانشناختی به اندازه درمان شناختی-رفتاری در کاهش نشانه های وسواس فکری-عملی و زیرشاخه‌های آن موثر است و می‌توان به عنوان درمان جایگزین از آن استفاده کرد.