چالش‌های اخلاقی اتخاذ هوش مصنوعی در مدیریت منابع انسانی

زمینه: مطالعات اخیر نشان داده‌اند سازمان‌ها علی‌رغم سرمایه‌گذاریِ زمان، تلاش و منابع، هنوز ملاحظات اخلاقی لازم را در مواجهه با اتخاذ هوش‌مصنوعی در مدیریت منابع انسانی، پیش‌بینی نکرده‌اند. این پژوهش قصد دارد چالش‌های اخلاقی به‌کارگیری هوش‌مصنوعی برای مدیریت انسان‌ها را شناسایی و بررسی کند.روش: برای انجام پژوهش از روش دلفی استفاده شده‌است. جامعه آماری پژوهش را صاحب‌نظران دانشگاهی، صنعتی و توسعه‌دهندگان هوش‌مصنوعی و مدیران و مشاوران کسب‌وکارهای استعمال‌کننده از هوش‌مصنوعی تشکیل می‌دهند که تعداد نمونه به 22 نفر رسید. نمونه‌گیری به‌صورت غیراحتمالی و هدفمند بوده و برای شناسایی متخصّصانِ برجسته از شیوه گلوله‌برفی استفاده‌شد. ابزار گردآوری اطلاعات مصاحبه‌های عمیق نیمه‌ساختاریافته بوده‌است. تجزیه‌وتحلیل اولیه داده‌ها، به‌کمک نرم‌افزار maxqda صورت گرفت. در گام نهایی، از کدگذاری‌های باز بهره برده‌شد.یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که سازمان‌ها در استفاده از تکنیک‌های هوش‌مصنوعی و علم‌داده برای وظایف منابع انسانی با 6 تهدید اخلاقی مواجه می‌شوند: نقض عدالت سازمانی از طریق تصمیمات و ارزیابی‌های آلوده به خطا و سوگیری در داده‌ها؛ نقض خودمدیریتی/خودراهبری، خودمختاری، عاملیت، استقلال و اختیار کارکنان؛ نادیده گرفتن کرامت انسانی؛ مبهم بودن فرایند تصمیم‌گیری داده‌محور؛ آثار نامطلوب روحی، روانی و اجتماعی؛ نقض حریم خصوصی و محافظت از داده‌ها.نتیجه گیری: مطالعه حاضر با آشکارسازی و کاهش فرضیات اشتباه، به سازمان‌ها کمک می‌کند تا با کسب آگاهی در مورد خطرات اجرای هوش‌مصنوعی در منابع انسانی، به‌سادگی، منطق تحلیلی حوزه‌های دیگر را به مدیریت و کنترل کارمندان خود منتقل نکنند. لذا چارچوب بدست‌آمده به تحقیقات مدیریتی در تلاقی تجزیه‌وتحلیل کارکنان، هوش‌مصنوعی و بازتاب‌های اخلاقی مدیریت الگوریتمی انسان‌ها کمک می‌کند.

ethical challenges of adopting ai in hrm

background: recent studies have found that organisations are yet to predict the necessary ethical considerations from ai adoption, despite investing time, effort, and resources. this study aims to identify and investigate the ethical challenges of using ai for employee managementmethod: the delphi method was used to conduct the research. the statistical population of the study consists of academic, industrial experts and developers of ai as well as managers and consultants of businesses exploiting ai and the number of samples reached 22 people. sampling was non-probable and purposeful, while the snowball method was used to identify outstanding specialists. the data collection tool was semi-structured in-depth interviews. primary data analysis was done with the help of maxqda software. in the final step, open coding was used.results: the research findings show that organizations face 6 ethical threats in using ai and data science techniques for human resourcesʼ (hrsʼ) tasks: violation of organizational justice through decisions and evaluations contaminated with error and bias in data; violation of self-directedness/ self-management, self-determination, agency, autonomy and authority of employees; disregard for human dignity; ambiguity of the data-driven decision-making process; adverse mental, psychological and social effects; violation of privacy and data protection.conclusion: by disclosing and reducing wrong assumptions, the present study helps organizations not to simply transfer the analytical logic of other areas to the managing and leading of their employees by gaining awareness about the risks of implementing ai in hr. therefore, the obtained framework contributes to management research at the intersection of people analytics, ai in hrm, and the ethical implications of human-algorithmic management.