علم اخلاق : جایگاه عقل عملی در استکمال عقل نظری از دیدگاه سهروردی و ملاصدرا

زمینه: از نوآوری های سهروردی در علم اخلاق در این است که ضمن بحث درباره حکمت ذوقی و شهود در جهتِ استکمال نفس و سعادت انسان گام برمی دارد، امری که توسط ملاصدرا نیز در ارتباط مراتب استکمال در عقل نظری و عملی پیگیری شده است. این مقاله با هدف بررسی دیدگاه اخلاقی سهروردی و ملاصدرا، در راستای تاثیر عقل عملی در استکمال عقل نظری انجام یافته است. نتیجه گیری: نتایج تحقیق نشان می دهد که برخلاف شباهتهای دیدگاه این دو متفکر در پذیرش تاثیر عقل عملی در استکمال عقل نظری، سهروردی این نظریه را در راستای نظریه خود درباره شهود و علم شهودی و حکمت ذوقی پرورش می دهد. در حالی که نظریه ملاصدرا در راستای نظریه خود درباره کمال نفس از طریق حرکت جوهری آن را بکار می برد؛ بنابراین این موضوع در نظریه ملاصدرا برای اثباتِ تاثیر عمل در پدید آمدن صورت جسمانی آن در عالم قیامت است. روش تحقیق روش کیفی مبتنی بر تحلیل محتوا است. در این مورد تحلیل منطقی برای پاسخ به مسائل اصلی تحقیق مدنظر است.

moral science: the place of practical reason in the completion of theoretical reason from the point of view of suhrawardi and mulla sadra

background: one of sohrawardi’s innovations in ethics is that while discussing the wisdom of taste and intuition, he takes steps towards the perfection of the soul and the happiness of man, a matter that was also pursued by mulla sadra in relation to the perfection levels in theoretical and practical reason. this article is done with the aim of investigating the ethical views of suhravardi and mulla sadra, in line with the effect of practical reason in the completion of theoretical reason.conclusion: the results of the research show that, contrary to the similarities of the views of these two thinkers in accepting the influence of practical reason in the completion of theoretical reason, sohrvardi develops this theory in line with his theory about intuition, intuitive science and taste wisdom. while mulla sadra’s theory uses it in line with his theory about the perfection of the soul through essential movement; therefore, in mulla sadra’s theory, this issue is to prove the effect of action in the emergence of its physical form in the world of resurrection. the research method is a qualitative method based on content analysis. in this case, logical analysis is considered to answer the main research questions.