طراحی الگوی فرآیندی تصمیم‌گیری اخلاق مدار در فرآیندهای سیاست‌گذاری شرکت‌های نفتی کشور

زمینه: تحقیق حاضر با هدف ارائه الگوی فرآیندی تصمیم‌گیری اخلاق مدار در فرآیندهای سیاست‌گذاری شرکت‌های نفتی کشور به انجام رسیده است. روش: تحقیق حاضر کیفی، با رویکرد پیمایشی-اکتشافی و مبتنی بر تئوری داده بنیاد بود. جامعه آماری این تحقیق گروهی از خبرگان شامل مدیران ارشد صنعت نفت، و مشاورین و اساتید دانشگاهی آشنا به مدیریت کلان صنعت نفت بودند که با استفاده از روش نمونه گیری گلوله برفی 9 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند.  ابزار اصلی جمع‌آوری داده‌ها، مصاحبه عمیق و غیرساختار یافته با خبرگان بود. سرانجام پس از طی کدگذاری‌های سه گانه باز، محوری و انتخابی، مدل مفهومی تحقیق بر اساس مدل پارادایمی طراحی شد.یافته ها: پس از تحلیل مصاحبه ها 109 مفهوم اولیه استخراج گردید که بعد از بررسی آنها و حذف مفاهیم تکراری، 42 مفهوم نهایی و 17 مقوله شناسایی شد. نتیجه گیری: مقوله اصلی (محوری) بروز حس اخلاق اجتماعی در مدیران بود که تحت شرایط علی چون فرهنگ سازمانی، تعهد سازمانی مدیران، اعتقادات مذهبی، تخصص مدیریتی، دیدگاه مدیران در خصوص جامعه، آگاهی مدیران از فرایندهای صحیح تصمیم‌گیری اخلاقی، دانش مدیران از مسئولیت‌های اجتماعی و تجربه مدیریتی آنها شکل می گیرد. مقوله اصلی تحت تاثیر شرایطی چون تاکید وزارت نفت بر تصمیم‌گیری اخلاقی مدیران و فشار همکاران برای رعایت اخلاق در تصمیمات هستند و شرایط محیطی چونفشارهای محیطی برای همسویی با منافع جامعه این مقوله را تحت تاثیر قرار می دهد. راهبردهای پیشنهادی این مدل خودنظارتی مدیران در خصوص تصمیمات، نظارت ذینفعان بر تصمیمات مدیران و دوره‌های آموزشی ضمن خدمت بود که منجر به پیامدهایی چوناعتماد ذینفعان و رضایت ذینفعان می شود.

designing an ethical decision-making process model in the policy-making processes of the country's oil companies

background: the present study was conducted with the aim of providing an ethical decision-making process model in the policy-making processes of the country’s oil companies.                  method: the present study was qualitative, with a survey-exploratory approach and based on data theory. the statistical population of this study was a group of experts including senior managers of the oil industry, and advisors and university professors familiar with the general management of the oil industry who were selected as a sample using snowball sampling method. the main tools of data collection were in-depth and unstructured interviews with experts. finally, after open, axial and selective triple coding, the conceptual model of the research was designed based on a paradigm model. results: after analyzing the interviews, 109 initial concepts were extracted and after reviewing them and removing duplicate concepts, 42 final concepts and 17 categories were identified.conclusion: the main (central) category was the emergence of a sense of social ethics in managers which under causal conditions such as organizational culture, organizational commitment of managers, religious beliefs, managerial expertise, managers ’views of society, managers’ awareness of correct ethical decision-making processes, knowledge managers are formed from their social responsibilities and managerial experience. the main categories are affected by conditions such as emphasis of the ministry of oil on the ethical decision-making of managers and pressure of colleagues to observe ethics in decisions and environmental conditions such as environmental pressures to align with the interests of society affect this category. the proposed strategies of this model were managers ’self-monitoring of decisions, stakeholder monitoring of managers’ decisions and in-service training courses which led to consequences such as stakeholder trust and stakeholder satisfaction.