زمینه‌های شکل‌گیری هویت اخلاقی دانش‌آموزان

زمینه: هویت اخلاقی به‌مثابه مقدمه کنش اخلاقی در پژوهش‌های روان‌شناسی اجتماعی مطرح شده است. از این‌رو، هدف این پژوهش مطالعه کیفی چگونگی شکل‌گیری هویت اخلاقی در دانش‌آموزان شهر اصفهان بوده است.روش: پژوهش پیش‌رو از نوع کیفی است. جامعه پژوهش شامل دانش‌آموزان دوره دوم دبیرستان شهر اصفهان بود که به‌روش نمونه‌گیری هدفمند تا رسیدن به مرحله اشباع نظری 22 نفر انتخاب شدند. جمع‌آوری داده‌ها از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته با دانش‌آموزان انجام گرفت، و داده‌های به‌دست‌آمده با استفاده از روش تحلیل مضمونی، تحلیل گردید.یافته‌ها: تحلیل داده‌ها منتج به استخراج 5 مضمون اصلی و 13 خرده مضمون شد که 5 مضمون اصلی عبارتند از خانواده، مدرسه، دین، سرمایه فرهنگیِ عینی، و سطح کلان سیاسی، اقتصادی و اجتماعی.نتیجه‌گیری: با توجه به یافته‌های پژوهش می‌توان نتیجه گرفت که شکل‌گیری هویت اخلاقی در میان دانش‌آموزان تحت تاثیر مجموعه‌ای از زمینه‌ها است که در سه سطح خرد، میانه و کلان قرار می‌گیرند. بنابراین برای بهبود و تقویت هویت اخلاقی دانش‌آموزان پیشنهاد می‌گردد آموزش معانی و اصول اخلاقی در زمینه‌های اشاره‌شده مورد توجه و بازنگری قرار گیرد. ضمن اینکه رفتارهای اخلاقی والدین، معلمان، رهبران دینی و مسئولین حکومتی به‌مثابه الگوهای اخلاقی دانش‌آموزان از اهمیت بسیاری در این زمینه برخوردار است.

Contexts for the Formation of Moral Identity of Students

Background: Moral Identity as a path to moral action has been addressed in social psychological theories. Therefore, the aim of this research is qualitative study of how moral identity is formed in high school students of Isfahan city.Method: The present research has been conducted via qualitative method. The members of field of research were the high school students of Isfahan city who were selected by purposive based sampling until theoretical saturation. Data were gathered by semistructured interviews and the obtained data were analyzed by thematic analysis.Results: After the process of coding the data, 5 main themes and 13 subthemes were extracted. Main themes are as follows: family, school, religion, objective cultural capital and politicaleconomicalsocial macro level.Conclusion: With regard to the results of research, forming moral identity in high school students is influenced by a set of contexts which are situated in micro, meso and macro levels. Therefore, for improving and reinforcing the moral identity of students it is suggested that transferring of moral meanings be reviewed. Moreover, moral actions of parents, teachers, religious leaders and government officials are very important.