شناسایی و بررسی اهمیت نظریه‌های اخلاقی در حسابرسی از دیدگاه خبرگان و فعالان حرفه‌ای

زمینه: توجه به فلسفه اخلاق و به ویژه نظریه های اخلاقی برای حسابرسان ضرورت دارد. هدف این پژوهش، شناسایی و بررسی اهمیت نظریه‌های اخلاقی در حسابرسی از دیدگاه خبرگان و فعالان حرفه‌ای است.روش: این پژوهش ترکیبی از روش های کیفی و کمی است. در بخش کیفی از روش های تحلیل محتوا و دلفی استفاده شد. جامعه موردبررسی مقاله های مرتبط با فلسفه اخلاق قرار داده شد و با کسب نظر سه متخصص، 25 مقاله مرتبط شناسایی و با استفاده از تحلیل محتوا، هشت نظریه اخلاقی که در حرفه حسابرسی برجسته تر است، شناسایی شد. سپس، با فن دلفی و کسب نظر 13 نفر از خبرگان به عنوان نمونه (بانمونه گیری در دسترس) اهمیت نظریه های موردبررسی شناسایی شد. در بخش کمی، جامعه پژوهش حسابرسان فعال در کشور است که اولویت نظریه های اخلاقی با کسب نظر 164 نفر از آنان به‌وسیله روش نمونه گیری تصادفی ساده و ابزار پرسشنامه و روش تحلیل عاملی تاییدی با نرم افزار لیزرل آزمون شد.یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که از هشت نظریه موردبررسی (وظیفه گرایی، سودگرایی، خودگرایی، دیگرگرایی، عدالت گرایی، آزادی گرایی، خیرگرایی و فضیلت محور)، با توجه به دیدگاه خبرگان، همه موارد به‌جز خودگرایی و آزادی‌گرایی دارای اهمیت بالاتر از متوسط است. بررسی نظر فعالان حرفه ای نیز نشان داد که هر 6 نظریه موردبررسی در محیط حسابرسی ایران کاربردی و دارای اهمیت بالاتر از متوسط است. همچنین، خیرگرایی دارای بیشترین بارعاملی است و پس‌ازآن به ترتیب نظریه های فضیل ت محور، وظیفه گرایی، عدالت گرایی، دیگرگرایی و سودگرایی قرار دارد.نتیجه‌گیری: در حرفه حسابرسی در محیط ایران، برای افزایش سطح اخلاق حرفه ای، توجه به نظریه های اخلاقی با توجه به اولویت های مشخص‌شده ضروری است.

Identifying and Examining the Importance of Ethical Theories in Auditing from the Perspective of Experts and Practitioners

Background: Attention to ethical philosophy and in particular ethical theories is necessary for audits. The purpose of this study is to identify and examine the importance of ethical theories in auditing from the perspective of experts and professional activists.Method: This research is a combination of qualitative and quantitative methods. Qualitative part is conducted by Delphi and content analysis. Population of the study includes all related articles with ethical philosophy. Based on the opinion of three experts, 25 related articles were identified and, using content analysis identified eight ethical theories that are prominent in the audit profession. Then, with the Delphi technique and using the opinion of 13 experts, the importance of these theories was identified. Also, in the quantitative section, there is a research community of active auditors in the country that prioritizes theories of ethics by obtaining 164 opinions through simple random sampling and questionnaire tools and data were analyzed with LISREL software.Results: The findings of the study showed that according to the expertschr('39') viewpoints, from all eight theories examined (conservatism, utilitarianism, autism, altruism, justice, libertarianism, benevolence, and virtue), all except Selfishness and liberalism matter more than the average. The survey of professional activistschr('39') opinions also showed that all the 6 theories examined apply to the Iranian audit environment and have a higher than average importance. Also, benevolence has the highest factor loadings, followed by virtueoriented theories, conscientiousness, justice, altruism, and utilitarianism, respectively.Conclusion: To increase the level of professional ethics, it is necessary to pay attention to ethical theories by the identified priorities.