ارائه مدل ساختاری پیشرفت تحصیلی بر اساس سرزندگی تحصیلی، اشتیاق به مدرسه، احساس تعلق به مدرسه با میانجی‌گری خودپنداره تحصیلی در دانش‌آموزان

سرزندگی تحصیلی، اشتیاق به مدرسه، احساس تعلق به مدرسه و خودپنداره تحصیلی می‌توانند به شیوه‌های گوناگون پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان را تحت تاثیر قرار دهند. هدف پژوهش پیش‌بینی پیشرفت تحصیلی بر اساس سرزندگی تحصیلی، اشتیاق به مدرسه، احساس تعلق به مدرسه با میانجی‌گری خودپنداره تحصیلی در دانش‌آموزان بود. روش پژوهش، همبستگی و از نوع مدل معادلات ساختاری بود. در این پژوهش جامعه آماری کلیه دختر مقطع ابتدایی پایه پنجم و ششم شهر تهران منطقه 15 در سال تحصیلی 1401-1402بود که تعداد آنها حدود 3000 نفر بود. نمونه آماری با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای و برحسب جدول مورگان نسبت به حجم جامعه، تعداد، 308 دانش‌آموز بود که با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب شدند. روند انتخاب نمونه در مطالعه حاضر بدین صورت بود که ابتدا با مسئول مربوطه اداره آموزش و پرورش منطقه 15 مذاکره شده و پس از جلب موافقت آنها و دریافت مجوز  و لیست مدارس و امضای قرارداد اخلاقی توسط پژوهشگر، برای انتخاب اعضای گروه نمونه، از بین مدارس منطقه 15، تعدادی مدرسه  ابتدایی دخترانه (دوره دوم) سپس از هر مدرسه تعدادی کلاس (پایه پنجم تا ششم) اقدام شد. دانش‌آموزان  پرسشنامه‌های سرزندگی تحصیلی دهقانی زاده و چاری (1391)، احساس تعلق به مدرسه بری، بتی و وات (2004)، اشتیاق به مدرسه وانگ، ویلت و ایکلز (2011)  و خودپنداره تحصیلی یسن چن (2004) تکمیل کردند؛ و پیشرفت تحصیلی بر اساس معدل نیمسال قبل دانش‌آموزان نیز مشخص شد.  تجزیه و تحلیل داده‌ها در قالب تحلیل مسیر  با نرم افزار amos نسخه 26 انجام شد. نتایج نشان دهنده این بود رابطه بین احساس تعلق به مدرسه با خودپنداره تحصیلی و پیشرفت تحصیلی معنادار نبود. ضریب مسیر کل بین سرزندگی تحصیلی و پیشرفت تحصیلی و ضریب مسیر کل بین اشتیاق به مدرسه و پیشرفت تحصیلی معنادار بود (0/01≥p ). سرزندگی تحصیلی و خودپنداره تحصیلی 22 درصد متغیر پیشرفت تحصیلی و اشتیاق به مدرسه و خودپنداره تحصیلی 15 درصد از واریانس متغیر پیشرفت تحصیلی را تبیین می‌کنند. بنابراین برای بهبود پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان می‌توان با برنامه‌ریزی‌ها و به کارگیری تدابیر و برگزاری کلاس‌های آموزشی در مدرسه میزان سرزندگی تحصیلی، اشتیاق به مدرسه، احساس تعلق به مدرسه و خودپنداره تحصیلی را در آنها تقویت نمود.

presenting a structural model of academic progress based on academic buoyancy, enthusiasm for school, belongingness (connectedness) at school with the mediation of academic self-concept in students

academic buoyancy, feeling of belonging to school and academic self-concept are important factors in the field of education that can affect the academic progress of students in various ways. the purpose of predicting academic progress was based on academic vitality, enthusiasm for school, sense of belonging to school with the mediation of academic self-concept in students. the research method was correlation and structural equation model. the statistical population of the research was female students of the second year of elementary school in tehran in the academic year of 1401-1402. the research sample was 308 students who were selected by multi-stage cluster sampling method. students completed the questionnaires of dehghanizadeh and chari’s academic vitality (2013), sense of belonging to the school of barry, betty and watt (2004), enthusiasm for the school of wang, wilt and eccles (2011) and academic self-concept of yesen chen (2004); and the academic progress was determined based on the average of the previous semester of the students. data analysis was done in the form of path analysis with amos software. the results showed that the relationship between feeling of belonging to the school and academic self-concept and academic achievement was not significant. the total path coefficient between academic vitality and academic achievement and the total path coefficient between enthusiasm for school and academic achievement were significant.