اثربخشی راهبرد پایه‌ای درک داستان-گرامر بر پردازش واجی، پردازش معنایی و املایی، فراشناخت و حافظه فعال دانش‌آموزان نارسا خوان مقطع ابتدایی

پژوهش حاضر باهدف اثربخشی راهبرد پایه‌ای درک داستان-گرامر بر پردازش واجی، پردازش معنایی و املایی، فراشناخت و حافظه فعال دانش آموزان نارسا خوان مقطع ابتدایی انجام گرفت. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی و طرح دو گروه آزمایش و کنترل با پیش‌آزمون، پس‌آزمون و دوره پیگیری 45 روزه بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان نارسا خوان مقطع ابتدایی شهر اصفهان در سال تحصیلی 1402-1401 بود که به شیوه نمونه‌گیری  هدفمند تعداد 40 دانش‌آموز نارسا خوان از بین مراجعه‌کنندگان به مراکز مشاوره فعال در حوزه کودک شهر اصفهان انتخاب و به‌طور تصادفی در دو گروه 20 نفر (20 نفر آزمایش) و (20 نفر کنترل) گمارده شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه پردازش واجی سلیمانی و دستجردی (2010)، پردازش معنایی-املایی پرسشنامه زندی و همکاران  (1385)، مقیاس فراشناخت باکو و همکاران (2009)، پرسشنامه حافظه فعال پیکرینگ و گدرکل (2004 )، مقیاس هوشی وکسلر (2014)، آزمون عملکرد خواندن یارمحمدیان و همکاران  (1394) بود. برنامه آموزشی مبتنی بر راهبرد پایه‌ای درک داستان-گرامر راید و لینرمن (2009) در طی 8 جلسه 60 دقیقه‌ای بر روی گروه آزمودنی به اجرا درآمد. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با استفاده از روش‌های آماری و به‌کارگیری نرم‌افزار spss 23 و تحلیل واریانس با اندازه‌های مکرر تحلیل گردید. یافته‌ها نشان داد که راهبرد پایه‌ای درک داستان-گرامر بر بهبود پردازش واجی  (0/001>p؛ 0/556 =f)، پردازش معنایی و املایی (0/001>p؛ 0/570 =f)، فراشناخت (0/001>p؛ 0/144 =f) و حافظه فعال (0/001>p؛ 0/464 =f) دانش آموزان نارسا خوان مقطع ابتدایی تاثیر معنی‌داری داشته است و تاثیر آن باقی مانده است(0/01>p)؛ بنابراین می‌توان نتیجه گرفت راهبرد گرامر-داستان آموزشی مناسب برای کمک به یادگیری دانش آموزان نارسا خوان است.

the effectiveness of the basic strategy of story understandings-story grammar on phonological processing, semantic and orthographic processing, metacognition and working memory of elemetay school students with poor reading ability

the present study was conducted with the aim of the effectiveness of the basic strategy of story-grammar comprehension on phonetic processing, semantic and orthographic processing, metacognition and working memory on elemetay students with dyslexia. the research method was semi-experimental and the design of two experimental and control groups with a pre-test, post-test and a 45-day follow-up period. the statistical population included all primary school students with dyslexia in isfahan on 2022-2023year, and 40 dyslexic students were randomly selected from among the referrals to counseling centers working in the children’s area of ​​isfahan city and randomly divided into two groups of 20 people. (20 experimental subjects) and (20 control subjects) were assigned. the research tools include the phonological processing questionnaire of soleimani and dastjardi (2010), the semantic-orthographic processing questionnaire of zandi et al. (2015), the metacognitive scale of baku et al. (2009), the working memory questionnaire of pickering and goderkel (2004), wechsler scale (2014), reading performance test of yarmohamedian et al. (2014). the educational program based on the basic strategy of story-grammar comprehension by ride and linerman (2009) was implemented on the subject group during 8 sessions of 60 minutes. data analysis was analyzed using statistical methods and using spss 23 and analysis of variance with repeated measures. the findings showed that the basic strategy of story-grammar understanding improves phonetic processing (p < 0.001; f = 0.556), semantic and orthographic processing (p < 0.001; f = 0.570), metacognition (f = 0.144). p < 0/01) and working memory (p < 0.001; f = 0.464) had a significant effect on students with poor reading ability and its impact remains (p < 0.01); therefore, it can be concluded that the grammar-story strategy is suitable for helping students with dyslexia.