طراحی برنامه آموزشی ضد قلدری تلفیقی و تعیین اثربخشی آن بر کاهش رفتارهای قلدری دانش‌آموزان دوره اول متوسطه

هدف از پژوهش حاضر بررسی مقا یسه اثربخشی درمان حساسیت زدایی با حرکات چشم و پردازش مجدد، تحریک فراجمجمه ای مغز با جریان مستقیم و درمان تلفیقی بر استرس ادراک شده و ولع غذا زنان مبتلا به اختلال پرخوری بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل همراه با مرحله پیگیری 2 ماهه بود. جامعه آماری کلیه زنان مبتلا به اختلال پرخو ری مراجعه کننده به مراکز تغذیه در بهار 1402 شهر کرج بودند. در مرحله اول با استفاده هدف‏ پژوهش طراحی برنامه آموزشی ضد قلدری تلفیقی و تعیین اثربخشی آن بر کاهش رفتارهای قلدری دانش‌آموزان پسر شهر سنندج بود. روش تحقیق از نوع نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌‏آزمون-پس‌‏آزمون و گروه کنترل بود. بدین منظور دو مدرسه دوره اول متوسطه ابتدا با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب ‌شده و سپس به شیوه تصادفی یکی به‌عنوان مدرسه گروه آزمایشی و دیگری به‌عنوان مدرسه گروه کنترل جای گماری شدند. سپس بامطالعه و تلفیق برنامه‌های ضد قلدری طراحی‌شده در کشورهای پیشرو در این حوزه و سایر منابع مفید، یک برنامه جامع با جلسات مشخص برای هرکدام از گروه‌های عوامل اجرایی مدرسه، معلمان، دانش‌آموزان و والدین تدوین شد. در فاز عملی، ابتدا پرسشنامه قلدری الویوس (1996) به‌عنوان پیش‌آزمون در سطح هر دو مدرسه برای تمامی دانش‌آموزان اجرا شد. سپس برنامه ضد قلدری در مدرسه آزمایشی به‌صورت جداگانه برای هرکدام از گروه‌های مذکور آموزش داده شد و در پایان پس‌آزمون در هر دو مدرسه دوباره به اجرا در آمد. تحلیل داده‌ها با تحلیل کوواریانس تک متغیره و چند متغیره حاکی از اثربخشی برنامه بر کاهش رفتارهای قلدری دانش‌آموزان مدرسه گروه آزمایش بود(p<0/05). البته این مداخله در کاهش اشکال کلامی و جسمانی قلدری در مقایسه با قلدری عاطفی اثربخشی بالاتری را نشان داد. با عنایت به شیوع قلدری در مدارس ایران و با توجه یافته‌های پژوهش حاضر، پیشنهاد می‌شود که اجرای برنامه‌های جامع ضد قلدری ازاین‌دست، در مقاطع مختلف تحصیلی، مدنظر مسئولان آموزش‌وپرورش قرار گیرد.

designing the integrated anti-bullying program and determining its effectiveness in reducing bullying behaviors of middle school students

the aim of this study was to designing the integrated anti-bullying program and determining of its effectiveness in reducing bullying behaviors of male students in sanandaj. the research method was quasi-experimental with pretest-posttest design and control group. for this, two middle school were selected first by purposive sampling method and then randomly placed one as the experimental and the other as the control group. then by studing and integrating anti-bullying programs designed in the leading countries in this field and other useful resources a comprehensive program is designed with specific ssesions for each group of school staff, teachers, students and parents. in the practical phase, first the olweus bullying questionnaire (1996), was conducted to all students as a pre-test at both schools. then, the anti-bullying program in the experimental school was taught separately for each of the groups, and at the end, the post-test was performed again in both the experimental and control schools. analyzing data with univariate and multivariate covariance showed the effectiveness of an integrated anti-bullying program in reducing bullying behaviors of students in the experimental group(p<0/05). however, this intervention was more effective in reducing verbal and physical forms of bullying compared to emotional bullying. considering the prevalence of bullying in iranian schools and according to the findings of the present study, it is suggested that the implementation of such comprehensive anti-bullying programs in schools at different levels be considered by education officials.