تاثیر اصلاح سوگیری شناختی بر تاب‌آوری و کمال‌گرایی دانشجویان ورزشکار کمال‌گرا

در دنیای امروز که پیشرفت و دستاورد جزو ارزش‌های فردی محسوب می‌شود، داشتن معیارها و شاخص های خود ارزیابی ضروری است، اما گاهی این خود ارزیابی ها از حالت عادی فراتر رفته و آسیب‌رسان می‌شوند. به عبارت دیگر، میل به بی‌نقص بودن، داشتن استانداردهای عالی و ارزشیابی‌های انتقادی از عملکرد خود و حساسیت بالا نسبت به اشتباهات، خصایص برجسته شخص می‌شوند. این کمال‌گرایی ناسازگارانه در ورزشکاران نیز رایج بوده و به‌عنوان مانعی برای عملکرد موثر آن‌ها عمل می‌نماید. پژوهش حاضر به منظور بررسی اثربخشی اصلاح این سوگیری‌ها بر کمال‌ گرایی و تاب ‌آوری دانشجویان ورزشکار کمال‌گرا اجرا گردید. روش تحقیق در این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری  شامل دانشجویان ورزشکار کمال‌گرای دانشگاه خلیج فارس در سال تحصیلی 1402-1401بودند که براساس معیارهای پرسشنامه چند بعدی کمال‌گرایی شناسایی شدند. نمونه پژوهش شامل 40 نفر از دانشجویان ورزشکار کمال‌گرا بودند که به روش نمونه ‌گیری تصادفی انتخاب شده و با استفاده از شیوه گمارش تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. برنامه مداخله‌ای اصلاح سوگیری شناختی با استفاده از تکلیف دات پروب (کاوش نقطه)، به صورت فردی، و در طی 8 جلسه ی 30 تا 40 دقیقه‌ای اجرا گردید. به منظور بررسی فرضیه های پژوهش، از تحلیل کواریانس تک‌متغیره استفاده شد. یافته‌ها نشان داد که اجرای برنامه مداخله‌ای اصلاح سوگیری شناختی کمال‌گرایانه دانشجویان ورزشکار کمال‌گرا، ضمن کاهش میزان سوگیری شناختی کمال‌گرایانه (0/05>p) و ابعاد کمال‌گرایی دانشجویان (0/05>p)، منجر به افزایش برخی از مولفه‌ های تاب‌آوری از جمله سخت‌رویی، هدفمندی، کنترل و معنویت گردید (0/05>p). اصلاح سوگیری شناختی کمال‌گرایانه، این فرصت را برای ورزشکاران فراهم می‌کند تا ارزیابی واقع بینانه‌تری نسبت به توانایی‌ها و عملکرد خود داشته و در مواجهه با مشکلات و چالش‌ها تاب‌آوری بیشتری داشته باشند.

the effect of cognitive bias modification on the resilience and perfectionism of perfectionist athletes

in today’s world, where progress and achievement are considered among individual values, it is necessary to have self-evaluation criteria and indicators, but sometimes these self-evaluations go beyond normal and become harmful. in other words, the desire to be perfect, having high standards and critical evaluations of one’s own performance, and high sensitivity to mistakes become prominent features of the person. this maladaptive perfectionism is also common in athletes and acts as an obstacle for their effective performance. the present study was carried out in order to investigate the effectiveness of cognitive bias modification on the perfectionism and resilience of perfectionist student athletes. the research method in this study was semi-experimental with a pre-test and post-test design with a control group. the statistical population included perfectionist athlete students of the persian gulf university in the academic year of 1401-1402, who were identified based on the criteria of the multidimensional perfectionism questionnaire. the research sample included 40 perfectionist student athletes who were selected by random sampling and were placed in two experimental and control groups using the random assignment method. the cognitive bias modification intervention program was conducted using the dot probe task (exploring the dot), individually, and during 8 sessions of 30 to 40 minutes. in order to investigate the research hypotheses, univariate covariance analysis was used. the findings showed that the intervention program aimed at modification of cognitive bias, while reducing the amount of perfectionistic cognitive bias (p<0.05) and the dimensions of students’ perfectionism (p<0.05), led to an increase in some components of resilience, including hardiness, purposefulness, control and spirituality (p<0.05). perfectionistic cognitive bias modification provides the opportunity for athletes to have a more realistic assessment of their abilities and performance, and to be more resilient in the face of problems and challenges.