اثربخشی آموزش شفقت به خود بر اسناد شخصی و بهزیستی هیجانی مادران دارای کودکان استثنایی

داشتن فرزند با ناتوانی خاص، سلامت روانی و هیجانی والدین را با آسیب مواجه میسازند. بر این اساس هدف این مطالعه بررسی اثربخشی آموزش شفقت به خود بر اسناد شخصی و بهزیستی هیجانی مادران دارای کودکان استثنایی بود. روش پژوهش حاضر نیم هتجربی با طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل مادران دارای کودک استثنایی بود که فرزند آنها در یکی از مدارس استثنایی شهر رفسنجان در سال تحصیلی 1400-1399 مشغول آموزش بودند که تعداد آنان در مجموع 320 نفر بود. در این مطالعه 37 مادر دارای کودک استثنایی به روش نمونه‌گیری داوطلبانه انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه گمارده شدند. مادران حاضر در گروه آزمایش به مدت 12 هفته تحت آموزش شفقت به خود (12 جلسه) قرار گرفتند. پرسشنامه‌های مورد استفاده در این مطالعه شامل پرسشنامه اسناد شخصی (راتر، 1992) و پرسشنامه بهزیستی ذهنی (کییز و ماگیار-مو، 2003) بود. داده‌ها با استفاده از تحلیل واریانس کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که آموزش شفقت به خود بر اسناد شخصی (0001>p؛ 0/54=eta؛ 42/02=f) و بهزیستی هیجانی (0001>p؛ 0/56=eta؛ 42/32=f) مادران دارای کودکان استثنایی تاثیر معناداری داشته است. بر اساس یافته‌های حاصل از پژوهش حاضر، آموزش شفقت به خود با تمرکز بر تصویرسازی شفقت نسبت به خود و دیگران، استفاده از درماندگی خلاق، تصریح اهداف ارزشمند، تقویت رفتارهای شفقت‌آمیز و توسعه رفتارهای هوشمندانه، می‌تواند به عنوان روشی موثر در جهت بهبود اسناد شخصی و بهزیستی هیجانی مادران دارای کودکان استثنایی مورد استفاده قرار گیرد.

effectiveness of self-compassion training on personal attribution and emotional well-being of mothers with exceptional children

having a child with a special disability affects the mental and emotional health of the parents. according to this the present study was conducted to investigate the effectiveness of self-compassion training on personal attribution and emotional well-being of mothers with exceptional children. the present study was quasi-experimental with pretest, posttest, control group design. the statistical population of the research included mothers with exceptional children whose children were studying in one of the exceptional schools of rafsanjan city in the academic year of 2019-2019, and their number was 320 in total. 37 mothers with exceptional children were selected through voluntary sampling method and were randomly accommodated into experimental and control groups. the experimental group received self-compassion training during twelve sessions. the applied questionnaires included personal attribution questionnaire (rotter, 1992) and mental well-being questionnaire (keyes, magyar-moe, 2003). the data from the study were analyzed through covariance by spss statistical software version 23. the results showed that self-compassion training has significant effect on the personal attribution (f=42.02; eta=0.54; p<0001) and emotional well-being (f=42.32; eta=0.56; p<0001) in mothers with exceptional children. according to the findings of the present study, self-compassion training can be used as an efficient method to improve personal attribution and emotional well-being of mothers with exceptional children through focusing on the method of visualizing compassion for self and others, using creative helplessness, articulating worthwhile goals, fostering compassionate behaviors, and developing intelligent behaviors.