مقایسه اثربخشی آموزش تحلیل رفتار متقابل و تنظیم هیجان بر بزرگنمایی غیرانطباقی و گسست اخلاقی در نوجوانان دارای رفتار قلدری

یکی از پردامنه‌ترین چالش‌های مدارس، قلدری است. هدف این پژوهش بررسی مقایسه‌ای اثربخشی آموزش تحلیل رفتار متقابل و تنظیم هیجان بر بزرگنمایی غیرانطباقی و گسست اخلاقی در نوجوانان دارای رفتار قلدری بود. روش پژوهش آزمایشی، با طرح پیش‌آزمون_پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل دانش‌آموزان پسر با نشانه‌های قلدری دوره متوسطه اول و دوم شهر گرگان در سال تحصیلی 1402 1401 بودند که به روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای چند مرحله‌ای 45 نفر انتخاب و با گمارش تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه گواه (هر گروه 15 نفر) جایدهی شدند. گروه آزمایش1 آموزش تحلیل رفتار متقابل، گروه آزمایش 2 مهارت تنظیم هیجان را در 8 جلسه 60 دقیقه‌ای دریافت کردند. ابزار پژوهش پرسشنامه های بزرگنمایی غیرانطباقی ریسکیند و همکاران (2000)، گسست اخلاقی و قلدری تورنبرگ و جانگرت (2014) بود. داده‌های پژوهش با تحلیل کوواریانس چندمتغیره و نرم افزار spss 23 تحلیل شد. نتایج نشان داد بین اثربخشی آموزش تحلیل رفتار متقابل و تنظیم هیجان بر بزرگنمایی غیرانطباقی و گسست اخلاقی در نوجوانان دارای رفتار قلدری تفاوت معنی‌داری وجود دارد (0/05>p)، به عبارتی دیگر آموزش تحلیل رفتار متقابل نسبت به آموزش تنظیم هیجان بر بزرگنمایی غیرانطباقی و گسست اخلاقی در نوجوانان دارای رفتار قلدری تاثیر بیشتری دارد (0/05>p). نتایج پژوهش حاکی از آن است که آموزش تحلیل رفتار متقابل با بهره‌گیری از فنونی مانند تجزیه و تحلیل و درک رفتار خویش و همینطور، کسب آگاهی و قبول مسئولیت اثربخشی بیشتری بر کاهش بزرگنمایی غیرانطباقی و گسست اخلاقی در نوجوانان دارای رفتار قلدری دارد.

comparison of the effectiveness of mutual behavior analysis and emotion regulation training on maladaptive exaggeration and moral disruption in adolescents with bullying behavior

the bullying is one of the most widespread challenges in schools. the purpose of this research was to compare the effectiveness of interaction analysis and emotionregulation training on maladaptive exaggeration and moral disruption in adolescents with bullying behavior. the experimental research method was pre test post test designwith the control group. the statistical population included male students with signs ofbullying in the first and second high schools of gorgan in the academic year 2022 2023,45 people were selected by multi stage cluster random sampling and randomly assignedto two experimental groups and one control group (15 people in each group). wereplaced experimental group 1 received interaction analysis training, experimental group2 received emotion regulation skills in 8 sessions of 60 minutes, while the control groupdid not receive any intervention. the research tools were riskind et al.'s (2000)maladaptive magnification questionnaires, thornberg and jangert's (2014) moraldisengagement and bullying questionnaires. research data were analyzed bymultivariate covariance analysis and spss 23 software. the findings showed that thetest groups in the post test stage had a significant difference in terms of maladaptiveexaggeration and moral breakdown (p<0.05), in other words, mutual behavior analysistraining compared to emotion regulation training on non adaptive exaggeration andmoral breakdown in adolescents with bullying behavior it has a greater effect(p>0.05).the results of the research indicate that training on mutual behavior analysisusing techniques such as analyzing and understanding one's own behavior, as well asgaining awareness and accepting responsibility, is more effective in reducingmaladaptive exaggeration and moral breakdown in adolescents with bullying behavior.