اثربخشی آموزش خود متمایزسازی بر همدلی و خود کنترلی دانش ‌آموزان طلاق با گرایش به رفتارهای پرخطر

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش خود متمایزسازی بر همدلی و خودکنترلی دانش‌آموزان طلاق با گرایش به رفتارهای پرخطر انجام شد. روش پژوهش از نوع نیمه‌آزمایشی (با گروه آزمایش و گواه) با طرح سه مرحله‌ای (پیش‌آزمون- پس‌آزمون-پیگیری) و مرحله پیگیری 2 ماهه بود. جامعه آماری پژوهش شامل دانش‌آموزان طلاق با گرایش به رفتارهای پرخطر بود که در دوره اول و دوم متوسطه در سال تحصیلی 1401-1400 در شهر بندرعباس مشغول به تحصیل بودند. در این پژوهش تعداد 35 دانش‌آموز طلاق با گرایش به رفتارهای پرخطر با روش نمونه‌گیری غیرتصادفی هدفمند انتخاب و با شیوه تصادفی در گروه‌های آزمایش و گواه جایدهی شدند (18 دانش‌آموز در گروه آزمایش و 17 دانش‌آموز در گروه گواه). دانش‌آموزان در گروه آزمایش آموزش خودمتمایزسازی را طی ده هفته در 10 جلسه 75 دقیقه‌ای دریافت نمودند. در این پژوهش از پرسشنامه گرایش به رفتارهای پرخطر، پرسشنامه همدلی و پرسشنامه خودکنترلی استفاده شد. داده‌های حاصل با تحلیل واریانس آمیخته با استفاده از نرم‌افزار آماری spss23 تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که آموزش خودمتمایزسازی بر همدلی (0001>p؛ 0/57=eta؛ 43/38=f) و خودکنترلی (0001>p؛ 0/53=eta؛ 37/32=f) دانش‌آموزان طلاق با گرایش به رفتارهای پرخطر تاثیر معنادار دارد. بر اساس یافته‌های پژوهش می‌توان چنین نتیجه گرفت که آموزش خودمتمایزسازی با بهره‌گیری از فنونی همانند متمایز ساختن باورهای منطقی و غیرمنطقی، مجهز ساختن اعضا به مهارت‌های خاص ارتباطی و پذیرفتن مسئولیت می‌تواند به عنوان یک روش کارآمد جهت بهبود همدلی و خودکنترلی دانش‌آموزان طلاق با گرایش به رفتارهای پرخطر مورد استفاده قرار گیرد.

effectiveness of self-differentiation training on empathy and self-control of divorced students with tendency towards high risk behaviors

the present study was conducted to investigate the effectiveness of self-differentiation training on empathy and self-control of divorced students with tendency towards high risk behaviors. the research method was semi experimental (with experimental and control groups) with three-stage design (pretest, posttest, follow-up) and two-month follow-up period. the statistical population of the research included divorced students with a tendency towards high risk behaviors who were studying in the first and second period of high school in the academic year of 2020-2021 in bandar abbas city. thirty five divorced student with a tendency towards high risk behaviors were selected through purposive sampling method and were randomly accommodated into experimental and control groups (18 student in the experimental and 17 student in the control group). the students in the experimental group received ten seventy five-minute sessions of self-differentiation training during ten weeks. high risk behaviors questionnaire (mohammadkhani, 2007), empathy questionnaire (jolliffe, farrington, 2006) and self-control questionnaire (tangney, baumeister, boone, 2004) were used in the present study.the results showed that self-differentiation training has significant effect on the empathy (p<0001, eta=0.57, f=43.38) and self-control (p<0001, eta= 0.53, f=37.32) in the divorced students with tendency towards high risk behaviors. according to the findings of the present study it can be concluded that self-differentiation training can be used as an efficient method to increace empathy and self-control of divorced students with tendency towards high risk behaviors through employing techniques such as differentiating rational from irrational beliefs, equipping the members with special communicative skills and shouldering the responsibility.