طراحی برنامه آموزشی کارکردهای اجرایی و مطالعه اثربخشی آن بر ارتقای همدلی کودکان مبتلا به نارسایی توجه / بیش‌فعالی

این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی بستۀ آموزشی کارکردهای اجرایی بر ارتقای سطوح همدلی در کودکان با اختلال نارسایی توجه / بیش‌فعالی انجام شد. روش پژوهش، نیمه‌آزمایشی با پیش‌آزمون پس‌آزمون همراه با گروه کنترل بود. جامعه‌ی پژوهش شامل تمامی کودکان 6 تا 8 ساله‌ی تبریزی بودند که از بین آنها 30 نفر به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (15) و کنترل (15) قرار گرفتند. سپس پرسشنامه همدلی شناختی و عاطفی گریفیت(gem) توسط والدین هر دو گروه تکمیل گردید. پس از اجرای پیش‌آزمون، گروه آزمایش تحت آموزش برنامه کارکردهای اجرایی قرار گرفت، این برنامه توسط پژوهشگران طراحی شد که شامل 24 جلسه بود که در آن 4 مهارت(حافظه کاری،‌ بازداری،‌ انعطاف‌پذیری و توجه) آموزش داده می شد، در این مرحله کودکان گروه کنترل هیچ آموزشی دریافت نکردند و دوباره پس‌آزمون اجرا شد و داده‌های به‌دست آمده از پیش‌آزمون و پس آزمون با استفاده از روش تحلیل کواریانس مورد تحلیل قرار گرفتند. اطلاعات به دست آمده نشان دهنده‌ی تفاوت معنی‌داری بین دو گروه کنترل و آزمون در نمرات متغیر پس آزمون همدلی بعد از تعدیل تاثیر پیش آزمون همدلی می‌باشد (p<01). بر اساس پژوهش حاضر می توان چنین مطرح کرد که، ارتقاء کارکردهای اجرایی موجب ارتقاء سطوح هم دلی در کودکان با اختلال نارسایی توجه /بیش فعالی می گردد.

developing an executive functions program and evaluating its effectiveness on the empathy in children with attention deficit / hyperactivity disorder

the purpose of this study was to determine the effective of the training program of executive functions on improving levels of empathy in children with attention deficit / hyperactivity disorder. the research method was semi experimental with post test pre test with control group. the study population included all 6 to 8 year old children in tabriz, of whom 30 were selected by convenience sampling and randomly assigned to experimental (15) and control (15) groups. then, the griffith cognitive and emotional empathy measure (gem) was completed by parents of both groups. after performing the pre test, the experimental group was trained in the executive functions program. the program was designed by researchers and consisted of 24 sessions in which 4 skills (working memory, inhibition, flexibility and attention training) were taught, at this stage, the children in the control group did not receive any training. the post test was performed again and the data obtained from the pre test and post test were analyzed using analysis of covariance.the data showed a significant difference between the control and experimental groups in the post test of variable empathy scores after adjusting for the effect of pre test of empathy (p<0.01). based on this study, it can be suggested that improving the executive functions can increase the levels of empathy.