بررسی روابط ساختاری بین باورهای شناختی و نشانه های اختلال وسواس فکری – عملی

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه ساختاری بین باورهای شناختی با نشانه های اصلی اختلالات وسواس فکری عملی شامل تمیزی، وارسی، احتکار و نظم بود. از بین دانشجویان ترم اول سال تحصیلی 93-94 دانشگاه مازندران نمونه ای به حجم 367 نفر بر اساس روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند و پرسشنامه های باورهای وسواسی، آمیختگی فکر و عمل و پرسشنامه بازنگری شده وسواسی اجباری را تکمیل نمودند. داده ها با استفاده از روش تحلیل عاملی تاییدی جهت ارزیابی برازندگی الگوهای اندازه گیری و سپس روش مدل یابی معادله ساختاری به منظور بررسی برازندگی الگوهای ساختاری تحلیل شد. نتایج حاصل حاکی از آن است که در مدل تایید شده در این تحقیق آمیختگی فکر-عمل رابطه مستقیم با مسئولیت/بیش ارزیابی تهدید دارد و مسئولیت/بیش ارزیابی هم به صورت مستقیم با نشانه های وارسی و تمیزی و هم از طریق اهمیت/کنترل افکار و کمال گرایی/عدم قطعیت با نشانه های تمیزی، وارسی و نظم ارتباط دارد. در نهایت، مسیر علی رابطه بین باور کمال گرایی/قطعیت فقط با نشانه تمیزی به لحاظ آماری معنادار است. هم چنین هیچ یک از باورهای مذکور ارتباط معناداری با نشانه احتکارندارد. نتایج این تحقیق حاکی از آن است آمیختگی فکر-عمل با واسطه سایر باورهای شناختی با نشانه های وسواس ارتباط دارد و هم چنین مسئولیت/بیش ارزیابی تهدید هم به عنوان متغیر واسطه ای مهم و هم به صورت مستقل با نشانه های وارسی و تمیزی ارتباط دارد. در مجموع به نظر می رسد که باورهای شناختی مذکور با نشانه-های وارسی و تمیزی وسواسی ارتباط دارند تا نشانه های نظم و احتکار وسواسی.