نقش آموزش عالی فرامرزی در پویایی و مهاجرت نیروی انسانی متخصص

هدف پژوهش حاضر، دریافت و فهم تجارب اساتید از تحصیل در کشورهای خارجی است؛ اینکه چه پتانسیل ها و ظرفیت هایی آن ها را به ماندن، ترغیب می نمود. تا بر این اساس، عوامل دافعه در کشور مبدا نیز که موجب مهاجرت آن ها می شود، شناسایی گردد. به منظور نیل به این هدف، از رویکرد کیفی مبتنی بر مطالعه پدیدارشناسانه با اساتید دانشگاه کردستان استفاده شد که از این جامعه، 7 استاد دانشگاه، بر اساس روش نمونه گیری هدفمند (دارای تحصیلات خارجه) انتخاب شدند. به منظور جمع آوری داده ها نیز از مصاحبه عمیق و برای تحلیل آن ها از روش تحلیل تم مبتنی بر کدگذاری باز استفاده شد که درمجموع 4 تم یا طبقه کلی که دربردارنده 13 مقوله فرعی تر بود استخراج شد. یافته ها نشان داد آنچه موجبات مهاجرت را فراهم می آورد: نبود بسترهای تحقیقاتی، تنش های سیاسی، استانداردهای اقتصادی، و جوّ سازمانی است. با استناد بر تجارب مشارکت کنندگان در پژوهش، تعهدات و تعلقات اجتماعی (تعهدات اخلاقی به خانواده و دوستان، حس میهن پرستی)، مشخصه های فرهنگی و جمعیتی کشور میزبان (تنوع نژادی و بعضاً نژادپرستی به دلیل سابقه ی طولانی مهاجرپذیری آن ها)؛ و علایق فردی (رضایت درونی) عواملی بودند که تصمیم به بازگشت را در آن ها ایجاد می نمود. بنابراین، فراهم کردن بستر مناسب برای تحکیم پیوندهای علمی و دانشگاهی و از انزوا خارج کردن موسسات دانشگاهی کشور، تسهیل روند مهاجرت ایرانیان متخصص مقیم خارج از کشور به داخل کشور و تحلیل عمیق و مستمر نیازها و نظرات استادان و متخصصان می تواند در راستای کند کردن مهاجرت و معکوس کردن روند آن بسیار کارگشا باشد.

The effect of higher education received abroad in dynamism and migration of skilled workforces

the study aims to give a better understanding of the experiences of professors that have done their postgraduate studies (PhD) at the British, Australian, Russian, German, Indian, Japanese and Malaysian universities. They were asked to address capacities and potentials that have encouraged them to stay at host countries or return to their home countries, as well as proposals for solutions for the brain drain phonomenon.The total of 10 professors at university of Kurdistan were selected through purposeful sampling and typical strategy and based on theoretical saturation. To collect data, an unstructured interview was applied, and to analyze data, thematic analysis through open coding was used. Based on the collected data 4 main themes and 14 subthemes were extracted. The finding showed that research community, political tensions, economic standards and organizational environment are affecting factors that can justify the rapid migration and brain drain. The experiences of participants at this research showed that social commitments (moral responsibilities to family and friends, feelings of patriotism); population and cultural features in host countries (multiracial and racialism) and individual interests were reasons that led them to return back to their home countries. Therefore it is suggested that by taking some practical and wise actions such as reducing political tensions, initiating mutual relations between Iran and other countries, supporting international business hosting and so on this dilemma can be tackled effectively. Indeed carrying out a continuous relevant needs assessment on needs and viewpoints of professionals and university professors can be used as a proper tool.