تجربه‌ دانشجویان از آثار آشکار و نهان رفتار و روش تدریس اعضای هیئت‌علمی در دانشگاه کردستان

نهادینه کردن رفتار خواندن به معنی ایجاد خوانندگانی مستقل است که در سراسر زندگی شخصی، آموزشی و شغلی بتوانند به طور مداوم و بدون نیاز به مربی بخوانند و آنچه را که می خوانند درک نمایند. مشکل بیشتر دانشجویان این است که از این مهارت برخوردار نیستند و در انتظار کلاس درس و استاد برای آموختن هستند. به عبارت دیگر، به طور خودجوش و از طریق انگیزه درونی اقدام به یافتن و خواندن کتاب ها نمی کنند و تنها به جزوه کلاسی یا منابعی اکتفا می کنند که برای گذراندن واحدهای درسی به آن ها به عنوان تکلیف آموزشی، محول می شود؛ اما شواهدی وجود دارد که رفتار و روش تدریس برخی استادان در دانشگاه در برخی دانشجویان انگیزه ای ایجاد می نماید که موجب تقویت رفتار خواندن مستقل آن ها می شود. هدف این پژوهش شناسایی رفتارها و روش تدریس هایی است که به طور مستقیم یا غیرمستقیم بر انگیزه خواندن دانشجویان اثر می گذارد. این پژوهش با رویکرد کیفی و به روش تحلیل محتوا و با استفاده از مصاحبه ی نیمه ساختاریافته انجام شد. کلیه دانشجویان دانشگاه کردستان جامعه این پژوهش بودند که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی نمونه ای 42 نفری از دانشجویان کتاب خوان و فعال درزمینۀ خواندن انتخاب شد. همچنین، برای اعتبار یابی یافته ها، با استادهای شناسایی شده که به باور دانشجویان در ایجاد انگیزه موثر بودند، مصاحبه با محوریت جنبه lrm; های شناسایی شده در مرحله اول، اجرا شد. پس از تحلیل و کدگذاری اولیه نظرات دانشجویان، ارتباط استاد با دانشجویان، دانش علمی، ایجاد فضایی دوستانه، قدرت بیان و ارائه مطالب کاربردی توسط استاد از مهم ترین ویژگی های مشوق انگیزه خواندن تشخیص داده شد. از دسته بندی کدهای حاصل شده، چهار مضمون کلی اخلاقیانسانی، علمی، مهارتی و سازمانی به دست آمد. تحلیل محتوای مصاحبه های انجام شده با اساتیدی که نامشان به عنوان انگیزه دهنده درزمینۀ خواندن در مصاحبه هایی دانشجویان آمده بود نشان داد که تمامی آنان با این کدگذاری ها و مضامین موافق هستند و از ویژگی انگیزه بخش بودن و اثرگذاری خودآگاه هستند. بر اساس نتایج امکان افزایش انگیزه و رفتار خواندن در دانشجویان وجود دارد. این ویژگی وابسته به رفتار استادان و فضای حاکم بر دانشگاه است. ویژگی های شناسایی شده در این پژوهش می تواند به عنوان معیارهای شناسایی اساتید موثر مورداستفاده قرار گیرد.